Είναι γνωστός σε όλους μας ο ιερός Λουκάς ως ο θεόπνευστος συγγραφέας του τρίτου Ευαγγελίου της Καινής Διαθήκης. Το φανερώνει άλλωστε και η επιγραφή: «Το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον».
Αλλά πού άραγε πρέπει να ζητήσουμε πληροφορίες σχετικά με τον ιερό Ευαγγελιστή, του οποίου την μνήμη εορτάζουμε στις 18 Οκτωβρίου;
Ποιός θα μας τον συστήσει;
«Τα έργα και ο βίος συνιστούν τον άνδρα», λένε συνήθως, όταν μιλάνε για μεγάλες, για εξαιρετικές μορφές. Και τον ιερό Λουκά, τον αξίωσε ο Κύριος να συγγράψει δύο από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Εκτός από το Ευαγγέλιο, συνέγραψε και το βιβλίο «Πράξεις των Αποστόλων»
Στο πρώτο, ιστορεί με απαράμιλλη παραστατικότητα, σαν ζωγράφος καλλιτέχνης, τον βίο του Κυρίου Ιησού. Την διδασκαλία Του και το λυτρωτικό έργο Του.
Στο δεύτερο αρχίζει από την Ανάληψη του Κυρίου και εξιστορεί την καταπληκτική ιστορία της Εκκλησίας του Χριστού. Το θαύμα της ίδρυσής της. Την ραγδαία εξάπλωσή της σε όλο τον ιουδαϊκό και εθνικό κόσμο. Την συμβολή και τα έργα των πρωτοκορυφαίων Αποστόλων και των συνεργών τους.
Αλλά στα έργα του ο ιερός Ευαγγελιστής δεν κάνει καθόλου λόγο για τον εαυτό του. Το αποφεύγει με πολλή επιμέλεια. Άλλωστε αυτό συνήθως δεν συμαβαίνει με τους πραγματικά μεγάλους και αγίους άνδρες; Χαρακτηριστικό γνώρισμά τους είναι η ταπείνωση.
Αλλά εάν εκείνος με πραγματική ταπεινοφροσύνη απέφυγε να συστηθεί στα θεόπνευστα συγγράματά του, τα οποία και έχουν περιληφθεί στην Καινή Διαθήκη, όμως το όνομά του έχει γραφτεί αιωνίως ανεξίτηλο μέσα σε αυτήν. Και μάλιστα με τίτλους υψηλούς. Τιμητικούς!
Γράφτηκε από το χέρι του φυλακισμένου στην Ρώμη αποστόλου Παύλου. Και είναι αυτό σύσταση που προέρχεται από «τον Πρώτο μετά τον Ένα» και φθάνει σε εμάς με την επιστολή, που στέλνει προς τους Κολασσαείς: «Ἀσπάζεται ὑμάς Λουκᾶς, ὁ ἰατρὸς ὁ ἀγαπητός»!
Δεν ήταν λοιπόν άσημο πρόσωπο ο ιερός Λουκάς. Αλλά μία από τις μεγάλες μορφές του Χριστιανισμού. Ήταν επιστήμονας ιατρός. Είχε σπουδάσει την ιατρική σε επίσημη σχολή της εποχής εκείνης. Είχε λάβει βαθειά ελληνική μόρφωση. Όπως δε συμπεραίνουν πολλοί από τους αποστολικούς Πατέρες, τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς και τους βαθείς μελετητές και ερμηνευτές της Καινής Διαθήκης, πατρίδα του ήταν μάλλον η Αντιόχεια και η καταγωγή του ελληνική! Ανατράφηκε σε περιβάλλον ειδωλολατρικό.
Από όσα ο ίδιος Ευαγγελιστής γράφει στο Ευαγγέλιό τυ, βεβαιώνεται, ότι δεν είχε την ευτυχία να γνωρίσει τον Κύριο Ιησού. Από δε το βιβλίο των Πράξεων συμπεραίνουν οι περισσότεροι ερμηνευτές, ότι έγινε Χριστιανός μετά τον λιθοβολισμό του πρωτομάρτυρα Στεφάνου. Όταν δηλαδή έφθασαν εκεί στην Αντιόχεια Χριστιανοί και με ζήλο ιεραποστολικό άρχισαν να μεταδίδουν στους ειδωλολάτρες το Ευαγγέλιο του Χριστού. Την καρδιά του, όμως, την πυρπόλησε κυριολεκτικά η αγάπη του Χριστού, όταν αργότερα επισκέφθηκε την Αντιόχεια ο απόστολος Παύλος. Ο φλογερός Απόστολος είναι ο κυρίως διδάσκαλος και εμπνευστής του ευαγγελιστή Λουκά.
Όταν το φως της αλήθειας του Ευαγγελίου διαπέρασε ως τα βάθη της καρδιάς του, τότε πλέον αψηφά τα πάντα. Προσφέρει τα πάντα στον Κύριο. Θυσιάζει προσόντα εξαίρετα, για τα οποία θα μπορούσε να καυχάται. Εγκαταλείπει την επιστημονική σταδιοδρομία του. Την δόξα και τα πλούτη, που εκείνη θα του χάριζε. Και προτιμά να διακονήσει στην εξάπλωση της χριστιανικής αλήθειας.
Αλλά για την θυσία του αυτή με πόση τιμή και δόξα αμείβεται! Ο «Λουκάς, ο ιατρός», αξιώνεται να γίνει ο πρώτος επιστήμονας απόστολος και ευαγγελιστής!
Συνοδοιπορεί με τον «πτερωτό Απόστολο» στις αποστολικές πορείες. Παραμένει κοντά του πιστός και αφωσιωμένος, όταν οι άλλοι σύνεργοί του τον εγκαταλείπουν. Συγκακουχείται επί δύο χρόνια με τον φυλακισμένο στην Ρώμη Παύλο. Τον υπηρετεί. Τον ανακουφίζει, όταν ο «σκόλοψ» της μακροχρόνιας ασθένειάς του τον βασανίζει. Γίνεται γραμματέας του. Βοηθάει στο γράψιμο των επιστολών, που στέλνει ο Παύλος προς τις Εκκλησίες. Και αξιώνεται να γράψει ο Μέγας Απόστολος το τόσο επαινετικό γι’ αυτόν: «Λουκᾶς ἐστι μόνος μετ᾽ ἐμοῦ». Δεν τον εγκατέλειψε μέχρι την τελευταία στιγμή του μαρτυρικού θανάτου.
Η αφοσίωση αυτή του ευαγγελιστή Λουκά προς τον Μέγα Απόστολο δεν υπενθυμίζει την αφοσίωση, που έδειξε ο αγαπημένος μαθητής, ο Ιωάννης, προς τον Κύριο, μέχρι τον Σταυρό; Αλλά αυτό επαναλαμβάνεται, κατά κάποιο τρόπο και σε όσες καρδιές υπάρχει η αγάπη του Χριστού. Και του ιερού Λουκά την καρδιά την φλόγιζε η αγάπη και η αφοσίωση προς τον Ιησού. Αυτή είχε χαλκεύσει και την αγάπη προς τον θείο Απόστολο. Αυτή συνεχώς δυνάμωνε και την φλόγα του ιεραποστολικού του ζήλου. Δεν τον άφησε ποτέ να πει την ψυχρή και καταστροφική για την ψυχή λέξη: «Αρκετό. Φτάνει ως εδώ». Η παράδοση αναφέρει, ότι ο ιερός Λουκάς και μετά το μαρτυρικό τέλος του διδασκάλου του συνέχισε , σε πολλέ χώρες, φλογερό το κήρυγμα του θείου λόγου. Υπάρχουν πληροφορίες ότι κήρυξε κι εδώ στην Ελλάδα. Και μάλιστα, ότι είχε και θάνατο μαρτυρικό.
Πόση τιμή και καύχηση, για εμάς τους Έλληνες, είναι ο Έλληνας ευαγγελιστής Λουκάς! Πόσο ευτυχείς είμαστε! Μπορούμε να απολαύσουμετα δύο υπέροχα ιερά βιβλία του, γραμμένα στην γλώσσα μας. Και μάλιστα σε ωραιότατη ελληνική. Με απαράμιλλη γλαφυρότητα ύφους. Με ζωηρότητα και παραστατικότητα καλλιτέχνη ζωγράφου.
Πόσο ευγνώμονες θα πρέπει να είμαστε προς αυτόν! Και η καλύτερη εκδήλωση της ευγνωμοσύνης μας ας είναι: Με την προσεκτική και τακτική μελέτη να τα κάνουμε κανόνα και οδηγό της ζωής μας.
Ιδιαίτερη συγκίνηση θα συγκλονίζει την ψυχή μας, καθώς θα καθρεφτίζουμε τον εαυτό μας στις γλαφυρότατες εκείνες παραβολές του Κυρίου, που μόνο ο ευαγγελιστής Λουκάς αριστοτεχνικότατα ζωγραφίζει.
Οι πονεμένοι θα αισθανθούν τον Καλό Σαμαρείτη να γλυκαίνει τον πόνο τους.
Όσοι έχουν μπλεχθεί, σαν το απολωλός, στα αγκάθια του κακού, θα αισθανθούν στοργικό το θείο χέρι να τους απελευθερώνει. Θα ξεκουραστούν στους ώμους του Καλού Ποιμένα.
Οι φτωχοί και ανήμποροι αντικρύζοντας με τα μάτια του νου τους τον φτωχό Λάζαρο, θα αισθανθούν μέσα τους να φυτρώνουν τα φτερά της καρτερικής υπομονής και της ελπίδας.
Όλοι θα διδαχθούμε από την συμπεριφορά των δύο αντιπροσωπευτικών τύπων, του τελώνη και του Φαρισαίου, τι είναι εκείνο που ελκύει την χάρι και την ευλογίοα του Θεού. Και θα αισθανθούμε σαν τον άσωτο, το φίλημα της συγγνώμης μέσα σην ολόθερμη αγκαλιά του στοργικού Πατέρα.
Προς την Νίκη, τεύχος 47, διασκευή.
