Είχε έρθει μέ όρεξη να δουλέψει στον τόπο τους. Σκορπούσε παντού επαίνους για την ευγένεια και το λεπτό τους χαρακτήρα. Μα οι Ιάπωνες του Χακοντάτε[1] είχαν εχθρική στάση απέναντι στο Ρώσο ιεραπόστολο π. Νικόλαο Κασάτκιν, που έφτασε στο λιμάνι τους το καλοκαίρι του 1861.

Σαν όνειρο θυμάται τα παιδικά του χρόνια, τότε που ήθελε να γίνει στρατιωτικός. Μα σαν έγινε έφηβος, όλα άλλαξαν. Πόθησε να γίνει στρατιώτης του Χριστού, ιεραπόστολος. Σπούδασε στη θεολογική Ακαδημία. Και όταν του πρότειναν να γίνει εφημέριος στο Ρωσικό Προξενείο στην Ιαπωνία, το δέχθηκε. Στα 25 του χρόνια χειροτονήθηκε και ταξίδεψε μόνος του, με χίλια όνειρα, για τη χώρα που ανατέλλει ο ήλιος.

Στην αρχή, η ξενοφοβία των Ιαπώνων τον ανέκοψε. Άρχισε να χάνει σιγά σιγά το θάρρος του. Τον επισκέφθηκε όμως τότε από την Αλάσκα ο Αρχιεπίσκοπος Ιννοκέντιος, που τον ενεθάρρυνε να μάθει την ιαπωνική γλώσσα και ν’ αρχίσει το κήρυγμα.

Ορθώθηκε εκείνος αμέσως. Μελέτησε σκληρά. Έμαθε τη γλώσσα κι άρχισε τα πρώτα κηρύγματα με πολλή προσοχή. Έκανε τα πρώτα σχέδια… Θα τολμούσε άραγε κανείς να γίνει Χριστιανός; Οι νόμοι το απαγόρευαν.

Κλεισμένος στο κελλί του τώρα, μέσα στο Ρωσικό Προξενείο, προσεύχεται και μελετά.

Ξαφνικά ανοίγει η πόρτα. Ένας σαμουράι[2] ορμά στο δωμάτιό του και μια άγρια φωνή ακούγεται:

–Ξένε, σταμάτα αυτό που κάνεις, γιατί…

Ύψωσε το χέρι του απότομα και κάτι μυτερό γυάλισε…

Ο ιερέας ανατρίχιασε. Γρήγορα όμως συνήλθε.

–Τι παράπονο έχεις, Τακούμα Σεβάμπε, από μένα; είπε ήρεμα.

–Άκουσες, παπά; Σταμάτα να διαφθείρεις με τα κηρύγματά σου τους ντόπιους, γιατί θα σε θερίσω! ξανάπε άγρια ο σαμουράι και του έδειξε το κοφτερό σπαθί του.

Δεν χωρούσαν αστεία με τον Σεβάμπε. Τον ήξερε. Ερχόταν συχνά στο Προξενείο και δίδασκε ξιφασκία στο γιό του Ρώσου Πρόξενου.

Μάζεψε όσες δυνάμεις είχε ο ιεραπόστολος και με τόνο ταπεινό του είπε:

–Σε καταλαβαίνω γι’ αυτό που πας να κάνεις. Είναι οι παραδόσεις του τόπου σου… Λοιπόν, δέχομαι να με σκοτώσεις. Πριν το κάνεις αυτό όμως, θα ήθελα να ρίξεις μια ματιά σ’ αυτά που μελετώ.

Νικήθηκε από την περιέργεια ο Σεβάμπε και πλησίασε.

–Ξέρεις, Τακούμα Σεβάμπε, ποιος έφτιαξε όλα αυτά που βλέπουμε γύρω μας; Τον ήλιο, τα αστέρια, τα βουνά, τη θάλασσα…

Ο σαμουράι δεν ήξερε. Κατέβασε το σπαθί και κάθισε κοντά του.

Και τότε ο ιεραπόστολος άρχισε να διηγείται την ιστορία της δημιουργίας του κόσμου. Είπε για τον Αδάμ και την Εύα και για την πρώτη αμαρτία στον Παράδεισο. Για το θέλημα του Θεού να τους σώσει, για τον Χριστό που ήρθε στον κόσμο…

Ήταν η ώρα της Χάριτος του Θεού. Ο σαμουράι παρακολουθούσε την ιστορία σαν μικρό παιδί. Είχε κρεμαστεί από τα χείλη του. Τα σχιστά του μάτια δεν ξεκολλούσαν από πάνω του.

Πέρασαν ώρες. Το κοφτερό σπαθί του ήταν παρατημένο στην άκρη· κι αυτός είχε ξεχάσει γιατί είχε έρθει!

Ο Σεβάμπε έφυγε αργά τη νύχτα βαθιά προβληματισμένος. Ξανάρθε πολλές φορές ακόμα, πίστεψε ολόψυχα στον Χριστό και ζήτησε να βαπτισθεί!

* * *

Ο Τακούμα Σεβάμπε ήταν ο πρώτος καρπός της ιεραποστολής του Ρώσου ιεραποστόλου στην Ιαπωνία. Ο πρώτος σαμουράι που βαπτίσθηκε Χριστιανός, και σε λίγα χρόνια ο πατήρ Παύλος, ο πρώτος Ιάπωνας Ορθόδοξος ιερέας!

Ο π. Νικόλαος Κασάτκιν εξακολούθησε με ζήλο το έργο του, ώσπου κάποια χρονιά με αυτοκρατορικό διάταγμα νομιμοποιήθηκε ο χριστιανισμός. Και το 1880 χειροτονήθηκε πρώτος Επίσκοπος της Ορθόδοξης Ιαπωνικής Εκκλησίας.

Κατήχησε και βάπτισε χιλιάδες Ιάπωνες. Μετέφρασε την Αγία Γραφή και πολλά λειτουργικά βιβλία στην Ιαπωνική. Ανήγειρε ναούς. Αγάπησε πολύ το λαό του, τόσο που ταυτίστηκε μαζί του. Στο Ρωσοϊαπωνικό πόλεμο (1904-1905)[3] ενήργησε ως Επίσκοπος Ιαπωνίας και όχι ως Ρώσος. Έμεινε εκεί και συμπαραστάθηκε στο ποίμνιό του σαν αληθινός πατέρας.

Ένας Ρώσος που έγινε Ιάπωνας! Ο π. Νικόλαος Κασάτκιν για τη μεγάλη του προσφορά και αυταπάρνηση χαρακτηρίσθηκε ως ένας από τους μεγαλύτερους ιεραποστόλους όλων των εποχών (π. Ιωάν. Μέγεντορφ[4]).

Κοιμήθηκε ειρηνικά το Φεβρουάριο του 1912.

Ανακηρύχθηκε άγιος και ισαπόστολος από το Πατριαρχείο της Μόσχας. Η μνήμη του τιμάται στις 3 Φεβρουαρίου.

 

Νεφέλη

 

Πηγές

  • Περιοδικό «Πάντα τα έθνη», Άγιος Νικόλαος (Κασάτκιν), ο φωτιστής της Ιαπωνίας, 100 χρόνια από την κοίμησή του.
  • Σόλωνος Νινίκα, π. Νικόλαος Κασάτκιν, ο ιεραπόστολος της Ιαπωνίας.
  • Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Τόμος 6ος, Εκδ. «Ίνδικτος», Αθήναι 2006.

 

[1] λιμάνι στη Βόρεια Ιαπωνία

[2] ευγενής της παλιάς Ιαπωνικής φεουδαρχικής κοινωνίας

[3] Πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ιαπωνίας για την εξασφάλιση της κυριαρχίας στην Κορέα και τη Μαντζουρία. Έληξε με ταπεινωτική ήττα της Ρωσικής αυτοκρατορίας.

[4] Ρωσικής καταγωγής θεολόγος και Καθηγητής Πανεπιστημίου