Άγιος Παρθένιος

Ο ΟΣΙΟΣ ΠΑΡΘΕΝΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΛΑΜΨΑΚΟΥ
(7 Φεβρουαρίου)

Ο άνθρωπος, καί ο πλέον άσημος ή κατά κόσμον απαίδευτος, όταν συμμαχήσει μέ τόν Θεό καί υπακούει μέ εμπιστοσύνη στίς άγιες εντολές του, αναδεικνύεται μέγας καί θαυμαστός. Γίνεται γνωστός ως άγιος στήν οικουμένη όλη. Γίνεται φωτεινός οδοδείκτης όλων τών γενεών τών ανθρώπων μέχρι συντελείας τών αιώνων.
Μιά τέτοια οδηγητική μορφή τού Δ´ μ.Χ. αιώνος υπήρξε καί ο άγιος Παρθένιος ο πρώτος επίσκοπος Λαμψάκου πού τόν εορτάζουμε στίς 7 Φεβρουαρίου.
Γεννήθηκε στή Μιλητόπολη τής Μ. Ασίας στά χρόνια τού Μ. Κωνσταντίνου (318 μ.Χ.). Τότε πού η αγία ᾿Εκκλησία τού Χριστού εξερχόταν εξαγνισμένη μέσα από τίς κατακόμβες, από τά σπλάγχνα τής γής στό φώς τής ελευθερίας γιά νά συνεχίσει τήν μαρτυρική της πορεία καί νά οδηγήσει στή σωτηρία τούς ανθρώπους τής πλάνης καί τής ειδωλολατρίας, πού ήσαν ακόμη πολλοί.
Στόν αγώνα αυτό συμμετέχουν όλα τά γενναία πιστά παιδιά της. Πιστό τέκνο τής ᾿Εκκλησίας είναι καί ο Παρθένιος. Καί μάλιστα από τά παιδικά του χρόνια πιστός. Ανετράφη μέσα σέ ιερατική οικογένεια. Από τόν διάκονο πατέρα του Χριστοφόρο έμαθε τήν ᾿Ορθόδοξη πίστη καί ζωή όχι μόνο θεωρητικά αλλά καί πρακτικά. Μέσα από τά εποπτικά μαθήματα τού αγίου ιερατικού παραδείγματός του.
Ο Παρθένιος δέν προικίσθηκε από τόν Θεό μέ ιδιαίτερα τάλαντα. Ούτε ευφυΐα εξαίρετη διέθετε ούτε μόρφωση ιδιαίτερη είχε ούτε πλούτο κατείχε. Ο κόσμος τής εποχής του τόν γνώρισε χωρίς κοσμικά προσόντα, χωρίς πτυχία, περγαμηνές καί κοινωνική προβολή. Τόν γνώρισε μέ άλλα, μέ πνευματικά προσόντα, ως άνθρωπο τής αγάπης, τής θυσίας καί τής φιλοστοργίας. Τόν ήξερε ως «τόν φιλάνθρωπο ψαρά». Ο Άγιος ως νέος ψάρευε στήν Απολλωνιάδα λίμνη (δίπλα στή Μιλητόπολι). Καί όσα ψάρια έπιανε, ή τά πουλούσε καί έδινε τά χρήματα στούς πτωχούς ή απ᾿ ευθείας τά μοίραζε σέ οικογένειες πτωχές, χωρίς ποτέ ο ίδιος νά τρώει από όσα έπιανε.
Ο Παρθένιος δέν ασκούσε όμως μία στεγνή φιλανθρωπία. ῞Ολες οι κινήσεις τής αγάπης του συνοδεύονταν από λόγους παρηγοριάς, λόγους πνευματικής αφυπνίσεως πρός τόν λαό τής Μιλητοπόλεως «τόν καθήμενον εν σκότει». ῞Ολη η ιεραποστολική του δραστηριότητα ήταν θεμελιωμένη στήν πύρινη προσευχή του καί στή θερμή του πίστη. Καί ο πανάγιος Θεός τίμησε τόν άδολο καί πιστό δούλο του μέ τό ιδιαίτερο χάρισμα τής θαυματουργίας. «Πολλούς δαιμονιζομένους ιάτρευσε, διά τήν πολλήν του φιλανθρωπίαν καί ταπείνωσιν», λέγει ο Συναξαριστής. Καί δίκαια ο υμνογράφος τόν υμνεί· «᾿Εκ νεαράς ηλικίας, θεοφορούμενος τά τών δαιμόνων στίφη, πυρί τών προσευχών σου, κατέφλεξας παμμάκαρ…».
Μία τέτοια χαρισματική μορφή ο Θεός πρόκειται νά ανυψώσει σέ λίγο στό ανώτατο λειτούργημα τής ῾Ιερωσύνης. Ο ταπεινός Παρθένιος πιεζόμενος από τόν επίσκοπο Μιλητοπόλεως Φιλητό ή Φίλιππο πείθεται καί χειροτονείται πρεσβύτερος. Καί ο βιογράφος τού Αγίου έκθαμβος σημειώνει· «῞Οταν έλαβε τήν θείαν χάριν εις τήν ψυχήν αυτού δαψιλέστερον (=πολύ πιό άφθονα), ετέλει καθ᾿ εκάστην θαύματα. Τόσην εξουσίαν έλαβεν από τόν Θεόν κατά τών υπερηφάνων δαιμόνων ο ταπεινόφρων Παρθένιος πού μόνον νά τόν έβλεπον, έφευγαν από τούς ανθρώπους, καθώς φεύγει από τό φώς τό σκότος καί αφανίζεται».
Σύντομα όμως θά δεχθεί καί νέα κλήση από τόν Δομήτορα τής ᾿Εκκλησίας, τόν Κύριο Ιησού Χριστό. Ο Παρθένιος χειροτονείται επίσκοπος από τόν Μητροπολίτη Κυζίκου Ασχόλιο καί γίνεται ο πρώτος επίσκοπος τής Λαμψάκου. Μιάς πόλεως πού είναι βυθισμένη στά είδωλα. ᾿Εδώ ο Άγιος μέ όπλα τήν αγάπη καί τήν πίστη ξεκινά τόν μεγάλο αγώνα τού εκχριστιανισμού τής δύσκολης επισκοπής του. Ο βιογράφος του σημειώνει· «Καί αυτός μέ τάς προσευχάς του πρός τόν Θεόν καί τάς νηστείας· μέ τάς πρός τόν λαόν νουθεσίας καί υποδείγματα… τούς έκαμε καί εμίσησαν τό ψεύδος καί εβαπτίσθησαν εις τό όνομα τής Αγίας Τριάδος». Σύντομα «οι ναοί τών ειδώλων ερημώθηκαν» καί μεγαλοπρεπής ωραιότατος ναός εκτίσθη στήν χριστιανική τώρα Λάμψακο πρός τιμήν τού «παντοκράτορος Κυρίου».
῾Η δράση τού ταπεινού ῾Ιεράρχου θά συνεχισθεί λίγα ακόμη χρόνια. Τό κήρυγμά του μέ σαφήνεια θά ακούγεται πρός τόν κάθε πιστό του· «Αγάπα τούς πτωχούς, ότι η ελεημοσύνη αρέσει τού Θεού από όλας τάς αρετάς περισσότερον». Θά καταπλήσσει όλους μέ όσα θαυμαστά δι᾿ αυτού ενεργεί ο Θεός. «Αναβάς εν τώ ύψει τών αρετών αστράπτεις τοίς πέρασι τώ φωτί τών ιάσεων», λέγει ο υμνογράφος του· καί συνεχίζει· «Τής πλάνης τών ειδώλων καθάρας πάσαν τήν ῾Ελλήσποντον (χώραν)».
Δαίμονας εξεδίωκε, ασθενούντας εθεράπευε, νεκρούς ανέστησε, παραλυτικόν ανώρθωσε, ξηραμμένη γή — μέ τή δύναμι τής προσευχής του — τήν επότισε μέ άφθονα ύδατα βροχής…
῏Ηλθε όμως καί η ώρα πού ο θνητός Παρθένιος, «τό ῾Ελλησπόντου καύχημα», «ο πάντα χρηστός καί πάσιν ελεήμων», εκοιμήθη. Έγειρε σάν ώριμο στάχυ καί μεταφυτεύθηκε στόν Παράδεισο. Τό τέλος του ήταν ειρηνικό καί μακάριο. Καί η κηδεία του υπήρξε μεγαλοπρεπής. Πλήθη κόσμου μέ θρήνους καί επί κεφαλής τούς Μητροπολίτες τών γύρω περιοχών τόν κήδευσαν. Καί «ψάλλοντες μετ᾿ ευλαβείας πολλής (ύμνους) ενεταφίασαν τό παρθενικόν τού Παρθενίου σώμα εις τήν ᾿Εκκλησία πού αυτός έκτισεν».
Αγαπητοί, τό μεγάλο μυστικό τών Αγίων δέν είναι τόσον η κοσμική μόρφωση, όσο η κατά Θεόν σοφία, η θεοσέβεια η θεμελιωμένη επάνω στήν αγάπη, στήν πίστη καί τήν ταπεινοφροσύνη. «Ταπεινοίς δίδωσι χάριν» ο Θεός. Τά στοιχεία αυτά ανέδειξαν καί τόν Παρθένιο άγιο, περιφανή καί ένδοξο. Τόν δρόμο του άς αγαπήσουμε καί άς βαδίσουμε… «῾Ως θαυμαστά σου τά έργα, ῾Ιερουργέ Παρθένιε!… Σέ υμνούμεν, ως μέγαν μύστην Θεού τής Χάριτος. Πρέσβευε τού σωθήναι ημάς…».

«Από τό περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ»