Ερώτημα που λάβαμε:

Είναι η γιόγκα πλανεμένη;
εξαιτίας μιας κουβέντας που είχαμε σήμερα στο σχολείο θυμήθηκα ότι πέρυσι σε μια εκδρομή μας με το φροντιστήριο Αγγλικών η καθηγήτρια για να χαλαρώσουμε μας έκανε ασκήσεις γιόγκα. Πρώτη φορά έβλεπα και άκουγα για γιόγκα. Πραγματικά χαλαρώσαμε και το χαρήκαμε. Η μητέρα στο σπίτι με ζάλισε ότι αυτά είναι πλανεμένα πράγματα. Γιατί πλανεμένα;; Ήταν μια ώρα γυμναστικής και χαλάρωσης. Το ευχαριστηθήκαμε. Στο διαδίκτυο που διάβασα λίγο λένε ότι είναι και καλά δαιμονικό. Θέλω την άποψή σας πριν αρχίσω να πηγαίνω. Δεν καταλαβαίνω που είναι το κακό σε ασκήσεις γυμναστικής για χαλάρωση.
Ευχαριστώ

Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:

Η Γιόγκα είναι ένα παλαιότατο σύστημα με πολλές διακλαδώσεις· υιοθετήθηκε από αναρίθμητες ινδικές θεωρητικές σχολές αλλά και εμπειρικές ομάδες. Η λέξη σημαίνει σύνδεση, ζεύξη, άσκηση και κυρίως ένωση. Προσδιορίζει τον μυστικό δεσμό του ανθρώπου με την υπερβατική πραγματικότητα, διάφορες ασκητικές τεχνικές και μεθόδους διαλογισμού, αλλά και τον δρόμο που οδηγεί στην ένωση αυτή.

Στην Ευρώπη και στην Αμερική προπαγανδίζουν τη Γιόγκα αναρίθμητες ομάδες, με τρόπους που αποδοκιμάζουν οι γκουρού της Ινδίας. Προβάλλεται σαν «γυμναστική» και αρχικά γίνεται λόγος αποκλειστικά και μόνο για τις ασκήσεις των μυϊκών και νευροφυτικών κέντρων, για τις ασκήσεις αναπνοής κλπ. (δύο από τα πρώτα στάδια αυτοβυθισμού). Αρκετές ιδιωτικές σχολές προσπαθούν να αποθρησκευτικοποιήσουν κάπως τις ασκήσεις, για να γίνονται ευκολότερα αποδεκτές. Άλλοι επιχειρούν να βεβαιώσουν ότι η Γιόγκα δεν είχε ποτέ ούτε έχει θρησκευτικό χαρακτήρα και επιμένουν ότι πρόκειται για «επιστήμη», πνευματική επίγνωση, ψυχοσωματική γυμναστική κλπ.

Όμως, γεγονός παραμένει ότι όσοι μυούνται στον «διαλογισμό» της Γιόγκα, καθοδηγούνται προς μια κατεύθυνση σαφώς ινδουιστική, με οδηγούς τις Βέδες και τα άλλα ιερά ινδικά κείμενα και έχοντας ένα «δάσκαλο» (γκουρού). Αυτόν τον «θρησκευτικό πυρήνα» αποσιωπούν και καλύπτουν τα διάφορα Κέντρα Γιόγκα στην Ελλάδα. Τα κείμενα που δημοσιεύουν εμφανίζονται δήθεν κοινωνικά και φιλοσοφικά (π.χ. ισχυρίζονται ότι σκοπός τους είναι «η δημιουργία ανθρώπων ολοκληρωμένων φυσικά, διανοητικά και πνευματικά»), ενώ συχνά επικαλύπτονται με αποφθέγματα αρχαίων Ελλήνων σοφών, ακόμη δε και Πατέρων της Εκκλησίας.

Αρκετές από τις ασκήσεις της Γιόγκα παρουσιάζουν ορισμένα θετικά αποτελέσματα πάνω σε μερικά άτομα – πράγμα που, άλλωστε, συμβαίνει και με ασκήσεις άλλων συστημάτων. Όμως, οι ασκήσεις αυτές, κατά κανόνα τοποθετημένες σ’ ένα πλαίσιο ινδουιστικών αντιλήψεων, αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου όλου. Όσα προηγούνται των ασκήσεων Γιόγκα, όπως και αυτά που έπονται, σχετίζονται στενά με συστήματα «διαλογισμού» και εμπειριών και είναι φορτισμένα με ινδουιστικές φιλοσοφικο-θρησκευτικές θεωρίες. Οι συνθετότερες ασκήσεις συνδέονται με ινδουιστικές παραστάσεις και σκοπεύουν τελικά σε πνευματικές θρησκευτικές εμπειρίες.

Για την επικινδυνότητα της Γιόγκα:

Η American Yoga Association δεν συνιστά τις ασκήσεις Γιόγκα για παιδιά κάτω των 16 ετών επειδή το νευρικό και το αδενικό τους σύστημα ακόμα αναπτύσσονται  και μπορεί να επηρεαστεί η φυσιολογική τους ανάπτυξη.

Ο γκουρού Παραμχάμσα Σατυανάντα (1923-2009) παραδέχεται το ενδεχόμενο ψυχολογικών επιπτώσεων:  «Μαζί με τη λύτρωση από περιορισμούς και δυστυχίες, μπορείς να περάσεις τα υπόλοιπα χρόνια σ’ ένα ψυχιατρείο». (Περιοδικό «Γιόγκα» 15/ 1981, σελ. 41), ενώ ο γκουρού Ραμπιντρανάθ Ρ. Μαχαράτζι αναφέρει πολύ πιο βαριά περιστατικά: «Φοβερές ψυχικές εμπειρίες περίμεναν τον απρόσεκτο αυτοσυγκεντρούμενο, όμοιες με ένα άσχημο ταξίδι στα ναρκωτικά. Δαίμονες που περιγράφονται στις Βέδες έχει γίνει γνωστό ὅτι ἔχουν καταλάβει μερικούς γιόγκι…». (από το Ο θάνατος ενός Γκουρού)

Τέλος, ο Κλάους Κένεθ, πρώην γιόγκι που μεταστράφηκε στην Ορθοδοξία έχοντας προηγουμένως ζήσει και σε ινδουιστικό άσραμ, μαρτυρεί: «Κανένας που δεν έχει τύχει ποτέ να συναντήσει τέτοιους δαίμονες απλά, σωματικά μπροστά του, δεν μπορεί να καταλάβει τον τρόμο μου, όταν αυτοί με επισκέπτονταν στη διάρκεια, αλλά και μετά το διαλογισμό… Ήταν βιολογικά ορατοί, πραγματικές υπάρξεις. […] Η γιόγκα δεν είναι σπορ, ούτε εξυπηρετεί την ευεξία του σώματος. Λίγο τρέξιμο στο δάσος ή λίγη άσκηση στο γυμναστήριο φέρνει τα ίδια, αν όχι καλύτερα αποτελέσματα» (Κλ. Κένεθ, Θεοί, είδωλα, γκουρού). Παρεμφερείς αναφορές υπάρχουν και από άλλους πρώην γιόγκι.

Γίνεται λοιπόν κατανοητό – όπως ξεκαθάρισε και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με σχετική της εγκύκλιο το 2015, ότι ένας Χριστιανός Ορθόδοξος δεν μπορεί να κάνει γιόγκα, όπως ένας Ινδουιστής δεν μπορεί να κάνει μετάνοιες Ορθοδόξου μοναχισμού ισχυριζόμενος ότι κάνει γυμναστική. Μην ξεχνούμε, επίσης, ότι η συμμετοχή ενός Χριστιανού σε μια τέτοια «δραστηριότητα», ανοίγει το δρόμο σε πιο «ασθενείς» στην πίστη να τον ακολουθήσουν θεωρώντας επιτρεπτή την ενασχόληση με τον διαλογισμό κλπ, ακόμα κι αν ο ίδιος πραγματικά δεν είχε σκοπό να ανακατευτεί με τον Ινδουισμό.

(Η πηγή του πρώτου μέρους της απάντησης είναι το βιβλίο «Ίχνη από την Αναζήτηση του Υπερβατικού» του καθηγητή Ιστορίας των Θρησκευμάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών π. Αναστασίου Γιαννουλάτου, σημερινού Αρχιεπισκόπου Αλβανίας)