Ερώτηση που λάβαμε:

Πρέπει να εγκρίνουμε οποιαδήποτε στάση υιοθετεί η ηγεσία της Εκκλησίας(ιεραρχία, αρχιεπίσκοπος…); ώρες ώρες δεν είναι λίγο απαθής σχετικά με όσα συμβαίνουν, δεν θα έπρεπε να υπάρχει ηχηρή αντίδραση απέναντι στην Πολιτεία;

Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:

Πρώτα απ’ όλα είναι απαραίτητο να υπογραμμίσουμε πόσο σημαντική είναι η θέση του Επισκόπου στην Εκκλησία ο οποίος είναι «εις τύπον καί τόπον Χριστού», αποτελεί το ορατό σημείο ενότητας των πιστών με τον Χριστό. Άν ένας άνθρωπος διασπάσει την κοινωνία με τον Επίσκοπό του, τότε χωρίζεται και από την Εκκλησία και παύει να είναι μέλος της, πράγμα τραγικό. Περισσότερα όμως για τη θέση του Επισκόπου στην Εκκλησία μπορείς να δεις σε προηγούμενη απάντησή μας.

Εφόσον λοιπόν είναι τόσο σημαντικό να αναγνωρίζουμε τους Επισκόπους μας και να τους αποδίδουμε τον ανάλογο σεβασμό και την τιμή που τους αρμόζει, τι κάνουμε όταν διαφωνούμε με κάποια άποψή τους ή με την γενικότερη στάση τους;

Κατ’ αρχάς, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι οι Αρχιερείς είναι άνθρωποι και συνεπώς μπορεί να κάνουν λάθη ή να επιλέγουν τρόπους και τακτικές σε διάφορα θέματα, με τις οποίες εμείς να διαφωνούμε. Δεν κατέχει το αλάθητο κανένας άνθρωπος, και άρα κανείς αρχιερέας. Πολλές φορές στην ιστορία της Εκκλησίας εμφανίστηκαν ανάξιοι ιερείς και επίσκοποι οι οποίοι είχαν νοθεύσει την πίστη και την ζωή της. Ακόμα και ολόκληρες Σύνοδοι Επισκόπων έχουν παρεκκλίνει κι εχουν αποκηρυχθεί ως ψευδοσύνοδοι! Ωστόσο η συνείδηση της Εκκλησίας τους απέρριψε και αυτό εκφράστηκε μέσα από Συνόδους που κατεδίκασε τους ιερείς ή επισκόπους ή τις Συνόδους που είχαν εκτραπεί.

Το αλάθητο το κατέχει η Εκκλησία ως σύνολο διότι κατευθύνεται από το Άγιο Πνεύμα το οποίο «συγκροτεῖ ὅλον τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας» (τροπάριο Πεντηκοστῆς). Γι’ αυτό και η Εκκλησία ονομάζεται «στῦλος καί ἑδραίωμα τῆς ἀληθείας» (Α΄ Τιμ. γ΄ 15), δηλαδή αποτελεί τον στύλο και το θεμέλιο που συγκρατεί την αλήθεια.

Είναι ιστορική και πολύ χαρακτηριστική η απάντηση των Ορθοδόξων Πατριαρχών στον Πάπα Πίο Θ΄: «Σε μας ούτε Πατριάρχες, ούτε Σύνοδοι θα μπορούσαν να εισαγάγουν καινούριες διδασκαλίες, επειδή φύλακας της πίστεως είναι αυτό το σώμα της Εκκλησίας, δηλαδή ο ίδιος ο λαός». Καί λαός του Θεού είναι όλοι μαζί, επίσκοποι , ιερείς και λαϊκοί.

Τι γίνεται όμως αν εμείς διαφωνούμε σε κάτι;

Πρώτον, να μην είμαστε εύκολοι να κρίνουμε ούτε να είμαστε απόλυτοι στην κρίση μας σαν να θεωρούμε ότι μόνο εμείς γνωρίζουμε τον σωστό τρόπο για την αντιμετώπιση των διαφόρων ζητημάτων. Πάντα υπάρχουν πράγματα που δεν ξέρουμε, άρα η εμμονή στην κρίση μας είναι ελλειμματική.

Επίσης, πρέπει να προσέχουμε και το εξής: η όποια αντίδρασή μας στην περίπτωση που διαφωνούμε με τον Επίσκοπο, πρέπει να διακρίνεται από ταπεινό φρόνημα, σεμνότητα και σεβασμό. Μπορούμε να εκφράσουμε τη διαφωνία μας σε κάποιον εμπειρότερο πνευματικά, να διατυπώσουμε τη γνώμη μας ευγενικά κι όχι να καταφεύγουμε σε φωνές και χαρακτηρισμούς για «προδοσία της πίστεως» κλπ.

Γενικά,  ας μην ξεχνούμε ότι δεν πρέπει να μεταθέτουμε την ευθύνη στους Επισκόπους. Την Εκκλησία την αποτελούμε όλοι μας, κλήρος και λαός. Όλοι μαζί είμαστε η Εκκλησία και ο καθένας μας θα έπρεπε να ζει, να σκέφτεται και να στέκεται απέναντι στην κατάσταση της κοινωνίας κατά τρόπο που να εκφράζει την ιδιότητά του ως Χριστιανού… άραγε τι ισχύει για εμάς;