ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Βαρβάραν την Ἁγίαν τιμήσωμεν∙
ἐχθροῦ γάρ τάς παγίδας συνέτριψε
καί ὡς στρουθίον ἐρρύσθη ἐξ αὐτῶν,
βοηθείᾳ καί ὅπλῳ τοῦ σταυροῦ ἡ πάνσεμνος.
Ἔζησε στά χρόνια πού κυριαρχοῦσε ἡ εἰδωλολατρία, τότε πού αὐτοκράτορας τοῦ ρωμαϊκοῦ κράτους ἦταν ὁ φοβερός διώκτης τῶν χριστιανῶν ὁ Διοκλητιανός. Ὁ πατέρας της ὁ Διόσκορος ἦταν ἕνας πλούσιος καί φανατικός εἰδωλολάτρης, ἀξιωματοῦχος στήν Ἡλιούπολη (περιοχή Μπάαλμπεκ τοῦ σημερινοῦ Λιβάνου).
Ἀπό μικρή ξεχώριζε γιά τήν ὀμορφιά της καί γιά τή συμπεριφορά της. Καί ὁ πατερας της τήν πρόσεχε τόσο πολύ, ὡς μοναχοκκόρη πού ἦταν, ὥστε ἔχτισε γιά χάρη της ὁλόκληρο οἰκοδόμημα. Ἕναν ψηλό πύργο ὅπου τῆς πρόσφερε τά πάντα γιά τή μόρφωση καί τήν ἀνατροφή της. Μέσα στή μόνωση καί τήν ἡσυχία τοῦ πύργου ἡ Βαρβάρα προφυλάχθηκε ἀπό τήν κακία τοῦ κόσμου καί εἶχε καί μία θαυμαστή ἀποκάλυψη. Μέ τρόπο μυστηρώδη καί θαυμαστό γνώρισε τήν ἀληθινή ὀρθόδοξη πίστη καί βαπτίστηκε χριστιανή. Φλεγόταν πιά ἀπό την ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Κάποτε πού ἔλειπε ὁ πατέρας της στό ἰσόγειο τοῦ πύργου χτιζόταν ἕνα νέο λουτρό. Μόλις εἶδε τά δύο παράθυρα πού εἶχαν ἀνοίξει οἱ ἐργάτες, τούς ὑπέδειξε νά ἀνοίξουν κι ἕνα τρίτο καί μέ τό χέρι της χάραξε τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ πού ἔμεινε ἀποτυπωμένο στό μάρμαρο. Ὅταν ἐπέστρεψε ὁ πατέρας της κι ἔμαθε τίς ἀλλαγές, τήν κάλεσε καί ζητοῦσε ἐξηγήσεις. Ἐκείνη, χωρίς νά διστάσει ἔκανε τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ καί τοῦ ἐξήγησε ὅτι τρεῖς εἶναι οἱ θυρίδες πού φωτίζουν τόν ἄνθρωπο, Πατήρ, Υἱός καί Ἅγιο Πνεῦμα.
Ὁ Διόσκορος ἔγινε ἔξαλλος. Ἔβγαλε τό ξίφος του νά τή σκοτώσει. Ἐκείνη πρόλαβε καί διέφυγε καί κρύφτηκε στό βουνό. Ὁ πατέρας της τήν καταδίωξε μέ μανία καί τελικά τήν ἀνακάλυψε καί τήν ὁδήγησε ὁ ἴδιος στόν εἰδωλολάτρη ἡγεμόνα. Ἐκείνη παρά τίς κολακεῖες καί τίς ἀπειλές, ὁμολόγησε τήν πίστη της καί χλεύασε τά εἴδωλα. Ἀμέσως τήν ὑπέβαλαν σέ μαστιγώσεις καί ραβδισμούς. Τά ὑπέμενε ὅλα μέ ὐπομονή καί ἀνδρεία. Καί ὁ Χριστός πού τήν ἐπισκέφτηκε ἐκεῖνο τό βράδυ στή φυλακή, τῆς γιάτρεψε τίς πληγές καί τήν ἐνίσχυσε. Τήν ἑπόμενη μέρα ἡ Βαρβάρα παρουσιάστηκε πάλι μπροστά στόν ἡγεμόνα. Ὁ ἡγεμόνας πού τήν εἶδε θεραπευμένη, τῆς εἶπε, ὅτι οἱ θεοί τήν ἀγαποῦν καί τήν θεράπευσαν. Ἡ Βαρβάρα ὁμολόγησε μέ θάρρος ὅτι οἱ θεοί εἶναι κουφοί, ἀναίσθηται καί ἀκίνητοι, καί ὅτι ὁ Χριστός τήν θεράπευσε. Ὁ ἡγεμόνας ἐξαγριώθηκε καί διέταξε νά τήν σύρουν γυμνή σ΄ ἕνα ἅρμα μαστιγώνοντάς την. Ὅμως ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ διαφύλαξε τήν ἁγνότητά της. Ἕνα λευκό φωτεινό ἔνδυμα τή σκέπαζε. Τέλος ἀποφάσισαν νά τήν ἀποκεφαλίσουν. Καί τό πιό τρομερό: ὁ ἴδιος ὁ πατέρας της ἀνέλαβε νά ἐφαρμόσει τήν ἀπόφαση αὐτή καί ἔγινε ὁ δήμιος τῆς κόρης του. Καί κατά τήν παράδοση, καθώς ἀπομακρυνόταν ἀπό τήν σφαγή τῆς θυγατέρας του, ἔπεσε κεραυνός καί τόν κατέκαψε. Ἡ ψυχή ὅμως τῆς ἁγίας πέταξε, γιά τόν οὐρανό γιά νά συναντήσει τόν Οὐράνιο Πατέρα στή Βασιλεία Του, ὅπου ἀπολαμβάνει αἰώνια τιμή καί δόξα. Ἡ μνήμη τῆς ἁγίας ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας ἑορτάζεται κάθε χρόνο στίς 4 Δεκεμβρίου.
Ποῦ βρῆκε τή δύναμη αὐτή ἡ νεαρή κόρη νά ξεπεράσει τήν ἀσθένεια τῆς γυναικείας φύσης καί τήν τρυφερότητα τῆς νεανικῆς ἡλικίας καί νά ἀντιμετωπίσει μέ τόση γενναιότητα σκληρούς καί αἱμοσταγεῖς τυράννους; Πῶς ἄντεξε στό σκληρό πόλεμο πού δέχθηκε ἀπό τόν ἴδιο της τόν πατέρα; Τήν ἀπάντηση μᾶς τή δίνει τό Ἀπολυτίκιό της: «…ἐχθροῦ γὰρ τὰς παγίδας συνέτριψε… βοηθείᾳ καί ὅπλῳ τοῦ Σταυροῦ ἡ πάνσεμνος». Συνέτριψε τίς παγίδες τοῦ ἐχθροῦ μέ τή βοήθεια καί τό ἀκαταμάχητο ὅπλο τοῦ Σταυροῦ!
Ἡ Ἁγία Βαρβάρα προστάτιδα καί θαυματουργή.
Οἱ Χριστιανοί ἀνά τόν κόσμο ἐμπνεύστηκαν ἀπό τήν ζωή καί τό μαρτύριο τῆς Ἁγίας Βαρβάρας καί κατέφυγαν στά θαύματά της. Εἶναι προστάτιδα τοῦ πυροβολικοῦ σώματος τοῦ Στρατού καί ἡ γιορτή της καθιερώθηκε ὡς ἐπίσημη γιορτή τοῦ συγκεκριμένου στρατιωτικοῦ σώματος. Θεωρήθηκε ότι οι κεραυνοί πού ἔκαψαν τόν πατέρα της συμβολίζουν τά πυρά τοῦ πυροβολικοῦ. Γιά πρώτη φορά τό «Ἑλληνικό τάγμα πυροβολιστῶν» γιόρτασε τήν Ἁγία Βαρβάρα στίς 4 Δεκεμβρίου 1829.
Ἡ Ἁγία επίσης συνδέθηκε μέ τή θεραπεία λοιμωδῶν νοσημάτων καί περισσότερο τῆς εὐλογιᾶς. Στήν παλιά ἀθηναϊκή εἰκόνα τῆς Ἁγίας Βαρβάρας στόν Ι.Ν. Ἁγίας Τριάδος Κεραμεικοῦ ἀπεικονίζεται ἡ Ἁγία Βαρβάρα ἔνθρονη ἔχοντας ὡς ὑποπόδιό της τήν ἀσθένεια τῆς ευλογιᾶς μέ μορφή ἄσχημης γυναίκας.
Ἀκόμα ἡ Ἁγία θεωρεῖται προστάτις τῶν πυροσβεστῶν, τῶν μεταλλορύχων, τῶν αρχιτεκτόνων, τῶν βιβλιοθηκαρίων, τῶν λατόμων, τῶν οἰκοδόμων, τῶν στρατιωτικῶν μηχανικῶν, τῶν μαθηματικῶν, τῶν ναυτεργατῶν.
Τιμᾶται ὡς προστάτις τῶν παρθένων, τῶν ἑτοιμοθανάτων καί ὅσων εργάζονται μέ κίνδυνο αιφνιδίου καί βιαίου θανάτου. Εἰκονίζεται πολλές φορές μέ ἕνα ποτήρι στό χέρι μή θέλοντας οἱ ἄνθρωποι νά στερηθοῦν τή Θεία Κοινωνία.
Ὁ λαός συνδυάζει τή γιορτή της καί μέ τόν καιρό: «τό κρύο τοῦ Ἁγίου Ανδρέα ἀντρεύει, ἡ Ἁγιά Βαρβάρα βαρβαρώνει, ὁ Ἅγιος Σάββας σαβανώνει καί ὁ Ἅγιος Νικόλας παραχώνει στό χιόνι, ἤ ἀσπρίζει τά γένια του».
Πηγές: Προς τη Νίκη (Δεκέμβριος 2011)
Μέγας Συναξαριστής