Ερώτηση που στάλθηκε στην ιστοσελίδα μας:
Όταν κάποιος βλαστημάει, τι πρέπει να κάνουμε; Πρέπει να του πούμε κάτι ή όχι; Αν έχει κάποια δυσκολία; Αν είναι εκνευρισμένος; Αν το λέει απλά έτσι; Αν τον ξέρουμε ή όχι, πρέπει να φερθούμε ανάλογα;
Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:
Δυστυχώς θα ακούσουμε στην πορεία της ζωής μας ανθρώπους γύρω μας να βλασφημούν. Όλοι μας στενοχωριόμαστε όταν ακούμε κάποιον να αναφέρεται υβριστικά σε ό,τι πιο ιερό υπάρχει, στον ίδιο τον Δημιουργό και Θεό μας, ή στο πρόσωπο της Παναγίας μας, ή σε οτιδήποτε άλλο ιερό. Εκείνη τη στιγμή δικαιολογημένα σκεφτόμαστε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, πώς να αντιδράσουμε, αν πρέπει να αντιδράσουμε. Καταρχήν οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχουν “πρέπει” στην προσέγγιση του συγκεκριμένου ζητήματος. Η στάση μας απέναντι σ’ ένα τέτοιο περιστατικό υπαγορεύεται από δύο μεγάλες αρετές που χαρακτηρίζουν την αληθινή ορθόδοξη ζωή, τη ΔΙΑΚΡΙΣΗ και την ΑΓΑΠΗ προς το συνάνθρωπο.
Ας ξεκινήσουμε απ’ το δεύτερο. Είναι δεδομένο ότι κάθε μας κίνηση προς τον άλλον, κάθε μας λόγος, κάθε μας πράξη διέπεται από την ανιδιοτελή αγάπη μας προς αυτόν. Αυτό δεν αλλάζει οποιοσδήποτε κι αν είναι απέναντί μας, είτε αυτός είναι φίλος ή γνωστός, είτε είναι άγνωστος, είτε μας αγαπάει είτε μας μισεί. Όποιος βιώνει την αγάπη του Θεού στη ζωή του αγαπάει και τους πάντες γύρω του. Έτσι όταν βλέπει ή ακούει κάτι άσχημο, και στην προκειμένη περίπτωση ακούει κάποιον να βλασφημεί, η οποιαδήποτε αντίδρασή του ή μη αντίδρασή του εκπορεύεται από την αστείρευτη πηγή της αγάπης. Δεν υπάρχουν «συνταγές» για το τι ακριβώς πρέπει να κάνει κανείς. Η αγάπη σου θα σου υπαγορεύσει εν πρώτοις πως θα αντιδράσεις, αν θα μιλήσεις, τι θα πεις, ή αν δεν θα μιλήσεις καθόλου.
Το πρώτο είναι η αγάπη. Ύστερα έρχεται η διάκριση. Κι αν τα πράγματα φαίνονταν δύσκολα λίγο πιο πάνω εδώ θα γίνουν δυσκολότερα! Τι εννοούμε; Δεν αρκεί μόνο η αγάπη. Η αγάπη είπαμε είναι η πηγή των λόγων και των πράξεων μας. Το φίλτρο απ’ το οποίο θα περάσουν αυτά όμως είναι η διάκριση. Τι θα πει αυτό; Θα πει ότι το αν θα αντιδράσω ή όχι και το πως, θα το κρίνω λαμβάνοντας υπ’ όψιν μου τα δεδομένα που έχω μπροστά μου. Και όταν λέμε δεδομένα εννοούμε το χώρο που βρισκόμαστε, την ψυχική κατάσταση του άλλου, τη θέση τη δική μου και τη θέση του άλλου που βλασφημεί (π.χ. είμαι μαθητής και είναι δάσκαλος), τη σχέση μας (είμαστε φίλοι ή είναι ένας άγνωστος στο δρόμο), ποιοι άλλοι είναι γύρω μας, αν το κάνει από συνήθεια ή συνειδητά και εν τέλει αν είμαι σε θέση να πω κάτι που θα τον βοηθήσει να συνειδητοποιήσει το λάθος του ή θα κάνω τα πράγματα χειρότερα. Σίγουρα μια οργισμένη αντίδραση δεν βοηθάει, πιθανότατα θα κάνει τα πράγματα χειρότερα. Είναι καλό να καταλάβει ο άλλος ότι η αντίδρασή μου υποκινείται από αγάπη γι’ αυτόν και όχι από μένος διότι άκουσα να βρίζει αυτό που ΕΓΩ πιστεύω, διότι προσβλήθηκα δηλαδή. Ίσως χρειαστεί απλά να σιωπήσουμε κάποιες φορές. Και τότε όμως δεν σημαίνει ότι δεν αντιδρούμε. Ποιος θα πει ότι η προσευχή δεν αντίδραση; Ας πούμε ένα «Κύριε ελέησον» για τον συγκεκριμένο άνθρωπο.
Αγάπη και διάκριση λοιπόν. Αυτά τα δυο μας χρειάζονται για να καταλάβουμε αν και πως θα αντιδράσουμε όταν κάποιος βλασφημεί. Αυτά αποκτώνται βέβαια με προσωπικό αγώνα.
Κατά τη γνώμη μου, αν ακούσουμε κάποιον να βλαστημάει πρέπει να του πούμε κάτι! Αν έχει κάτι ίσως μπορούμε να τον βοηθήσουμε, αν είναι εκνευρισμένος ίσως μπορούμε να τον ηρεμήσουμε! Κι έτσι απλά να το λέει πρέπει να του εξηγήσουμε, γιατί δεν πρέπει να το κάνει αυτό! Αν πάλι δεν το γνωρίζουμε, κάτι πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας! Φυσικά πρέπει να του φερθούμε ανάλογα!
Αυτή είναι απλώς η γνώμη μου!
Εγώ θα έκρινα αναλόγως της περίστασης… Αν ήταν πολύ εκνευρισμένος και είχα την δυνατότητα να τον συναντήσω αργότερα, θα τον άφηνα να ηρεμήσει και θα του εξηγούσα… αν δεν είχα τη δυνατότητα να τον δω μετά, θα προσπαθούσα να του το πω ευγενικά. Σε καμία περίπτωση δε θα έμενα απαθής.
Βέβαια, επειδή μου έχει τύχει σε σχόλια στο youtube, συνήθως απαντάω αυστηρά (κρίνοντας και το ύφος αυτού που το λέει ως είρωνα, προκλητικό, απαθή).
Επειδή πλέον το να βλαστημάει κάποιος, δεν απαιτεί να είναι απαραίτητα και εκνευρισμένος (δηλαδή πλέον ακούς να άτομα να βλαστημούν και σε μια απλή συζήτηση), πρέπει η προσέγγισή μας να είναι πολύ λεπτή και να την διακατέχει η ΔΙΑΚΡΙΣΗ! Αν κάποιος π.χ. είναι εκνευρισμένος και βλαστημήσει, δεν πρέπει να τον αποπάρουμε και να τον ελέγξουμε με κάποιο απότομο σχόλιο… γιατί αν του απαντήσουμε απότομα το τελευταίο πράγμα που θα κάνει είναι να διορθωθεί… ίσα ίσα θα σκανδαλιστεί παραπάνω με τη στάση μας(καλά έτσι είστε εσείς οι Χριστιανοί; θα πει). Ωστόσο από την άλλη μεριά, π.χ., αν κάποιος βλαστημήσει μπροστά μας και είμαστε παρέα με κάποιον φίλο μας και εμείς δεν απαντήσουμε και το αφήσουμε έτσι απλά να περάσει, θα σκανδαλιστεί ο φίλος μας! Για αυτό το λόγο θέλει πολύ διάκριση! Παρ’όλα αυτά ένα πράγμα που πρέπει 100% να κάνουμε όταν ακούσουμε κάποιον να βλαστημάει είναι η προσευχή! 2 Λόγια προσευχής αρκούν… Παναγία μου βοήθησέ τον! Χριστέ μου κάνε να καταλάβει το λάθος του! Κύριε συγχώρεσέ τον!
Δεν θελω να πω ψεματα, βλαστημαω κι εγω αρκετα συχνά, κυριως λόγω πιεσης… Και κυριως λογω οσων βλεπω γυρω μου… Υπήρξε μια περίοδος που το εκανα πολύ εύκολα και ελεγα πολυ ασεμνα πράγματα. .. Τωρα, που το εχω περιορισει αρκετα, βλεπω το λαθος μου, αλλά ακομα παλευω… Θα συμφωνήσω με το θέμα της προσευχης… Σκεψου ακομα οτι ο αλλος ισως να μην ειχε την ευκαιρια να μαθει να μην το κανει… Προσεγγισε τον με αγαπη, και υπομονή, γιατί όπως εχω παρατηρήσει, και φιλος σου να ειναι, θελει δουλεια και θεληση για να το μειωσεις…
Πολύ ωραίες όλες οι παραπάνω προσεγγίσεις καθώς και η σημερινή τοποθέτηση της ιστοσελίδας που ανάγει και συνοψίζει το θέμα στις αρετές της Αγάπης και της Διάκρισης!
Θα ήθελα να ρωτήσω αν έχουμε παραδείγματα αγίων που συμπεριφέρθηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο θέμα αυτό.
Ευχαριστώ πολύ!
Από το βιβλίο: ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β΄
Εκδόσεις: ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
– Βλέπεις να βρίζουν τα άγια και ο άλλος δεν λέει τίποτε. Σ’ αυτήν την περίπτωση η πραότητα είναι δαιμονική. Μία φορά που έβγαινα από το Άγιον Όρος, συνάντησα στο καράβι και έναν που είχε φύγει ο καημένος από το Ψυχιατρείο και είχε έρθει στο Όρος. Φώναζε και έβριζε συνέχεια όλους τους μεγάλους, τους κυβερνήτες, τους γιατρούς… «Τόσα χρόνια, έλεγε, με τάραξαν στα ηλεκτροσόκ και στα χάπια. Εσείς περνάτε καλά. Έχετε την καλοπέραση σας, τα αυτοκίνητα σας. Έμενα από δώδεκα χρονών η μάνα μου μ’ έστειλε σ’ ένα νησί. Είκοσι πέντε χρόνια γυρίζω από τρελλοκομείο σε τρελλοκομείο». Έβριζε όλα τα κόμματα και μετά άρχισε να βρίζει Χριστό και Παναγία. Σηκώνομαι επάνω, «πάψε, του λέω· δεν υπάρχει καμμιά αρχή εδώ μέσα;». Θίχθηκε, φαίνεται, ο συνοδός του – πρέπει να ήταν χωροφύλακας – και τον σύμμασε λίγο. Είχε πει όλο το πρόβλημα του φωνάζοντας και βρίζοντας. Τον πόνεσα. Μετά ήρθε, μου φίλησε το χέρι. Τον φίλησα. Είχε δίκαιο. Όλοι λίγο-πολύ έχουμε το μερίδιο μας. Ήμουν και εγώ αιτία που έβριζε ο καημένος. Αν είχα πνευματική κατάσταση, θα τον είχα κάνει καλά.
Σε αυτήν την περίπτωση φαίνεται καθαρά η διάκριση και η αγάπη που είχε ο Άγιος Παΐσιος.
αυτοί που βλαστημούν χωρίς να υπάρχει σοβαρή αιτία να λάβουν την τιμωρία που τους αξίζει
Όποια και αν είναι η αιτία, είναι ΛΑΘΟΣ το να βρίζεις.
Μου αρεσει ο αλλος που λεει αυτοι που βλαστημουν χωρις σοβαρη αιτια να τους τιμωρησει ο θεος.
Δηλαδη το να βλαστημάει κάποιος τα θεία έχοντας να αντιμετωπισει ένα μεγάλο προβλημα
πρέπει να είναι αποδεκτό απο την κοινωνία και να μην θεωρήται οτι είναι μεμπτη και
κατακριτέα η πράξη του αλλα να του δινουμε και ελαφρυντικο.Τι να πω.