Ρεπορτάζ
«Ένα ακόμη λιθαράκι!»
Συγκλονιστική και φέτος η προσπάθεια των Χ.Α. και Χ.Φ.Δ. Αθηνών, για να αφήσουν ένα ανεξίτηλο στη μνήμη μας ελληνικό σημάδι με την εορτή που έφερε τον τίτλο «Όταν το ράσο έγινε σημαία»!
Αθήνα, 25 Μαρτίου 2015
Η ημέρα έφτασε… έπειτα από πολλούς μήνες προετοιμασίας, διάθεσης, προθυμίας, χαρούμενης συνεργασίας και συναναστροφής, αλλά και κούρασης και αγωνίας όλα ήταν έτοιμα! Έλαβε και φέτος τέλος με τη βοήθεια του Κυρίου και της Υπεραγίας Θεοτόκου η «χειμερινή κατασκήνωση»!
Οι ετοιμασίες ξεκίνησαν ομαλότατα γύρω στις 15:00. Οι τελευταίες ατέλειες διορθώθηκαν και στα χείλη όλων δέσποζε ένα πλατύ χαμόγελο. Στις 17:00 η αίθουσα είχε ήδη γεμίσει! Η θαλπωρή της ατμόσφαιρας μεταδιδόταν από την υποδοχή στο χώρο, όπου ομαδάρχες μοίραζαν το πρόγραμμα και τακτοποιούσαν τους θεατές στις θέσεις τους. Παράλληλα, από τα ηχεία ακούγονταν τραγούδια από το δίσκο «Ουρανοδρόμοι». Το ζεστό καλωσόρισμα προετοίμαζε κατάλληλα για τη συνέχεια της βραδιάς…
Στις 17:30 η είσοδος των πατέρων, του Μητροπολίτη Πενταπόλεως κ. Ιγνατίου και της χορωδίας επισφράγισε την έναρξη της εορτής. Το κοινό αδημονεί∙ ο χοράρχης κ. Σωτήριος Γεντής καλεί όλους να ψάλλουν το απολυτίκιο του Ευαγγελισμού. Με τη βοήθεια της Μεγαλόχαρης θα κυλήσει σίγουρα ωραία η γιορτή… Στη συνέχεια ο κ. Ιωάννης Κουτρίκης έβγαλε τον εναρκτήριο λόγο και τόνισε τη συμβολή του κλήρου στην ελληνική επανάσταση και τα βασανιστήρια που δέχτηκε – 11 πατριάρχες, 100 επίσκοποι και 6000 κληρικοί χάρισαν τη ζωή τους στο βωμό της ελευθερίας! – , αλλά και τη συμβολή 120 στελεχών και μαθητών για την παρουσίαση της εορτής. Ένα μήνυμα ελπίδας για την νέα αναγέννηση της Ελλάδας πήγασε από τον λόγο του κ. Αναστασίου Γριτσόπουλου, προέδρου του συλλόγου “ο Μέγας Βασίλειος”. Το πρώτο μέρος της γιορτής ολοκληρώθηκε με μία προβολή, παραγωγή της Χριστιανικής Φοιτητικής Δράσης, που παρουσίαζε εκτενώς την προσφορά του κλήρου.
Αμέσως ξεκίνησε το κύριο μέρος της γιορτής, το θεατρικό. Κάθε μία από τις έξι σκηνές συνοδευόταν από αφήγηση του κ. Παναγιώτη Μερκούρη συνδυασμένη με παρουσίαση. Οι εισαγωγές των σκηνών, άρτιες με παράθεση πολλών ιστορικών στοιχείων, αφενός προετοίμαζαν το κλίμα της κάθε σκηνής, αφετέρου εξαφάνιζαν τα χρονικά χάσματα μεταξύ των σκηνών και βοηθούσαν στην καλύτερη κατανόηση του θεατή. Το θεατρικό ξεκίνησε με την άριστη εκτέλεση του ρόλου του Δημήτριου Καμπούρογλου, ιστορικού και μελετητή ιδιαίτερα του προσώπου του αρχιεπισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού, στον οποίο και ήταν αφιερωμένη η φετινή εορτή. Η αναφορά στο πρόσωπο του ιστορικού αποτελεί τρομερή σύλληψη, καθώς εξασφαλίζει την αντικειμενικότητα και εγκυρότητα των ιστορικών στοιχείων που επρόκειτο να παρατεθούν ακολούθως. Εκείνος, λοιπόν, καλεί το κοινό να ανοίξουν το βιβλίο του και με κριτική ματιά να διαβάσουν για τον ήρωα.
Έτσι σήμανε η έναρξη της αναφοράς στη ζωή του επισκόπου. Έγινε αναδρομή στα παιδικά χρόνια του Γερμανού, με την εμφάνιση του μικρού τότε Γεωργίου Κοτζά, των συμμαθητών του, του πατέρα του και τελικά και του Αγίου Αγάπιου, του δασκάλου του. Η μορφή του αγίου και η ερμηνεία της προσέδωσε περαιτέρω θεατρικότητα, καθώς μιλούσε στην αρχαΐζουσα πολύ επιτυχημένα, άλλοτε σοβαρά και άλλοτε αστειευόμενος. Το σημαντικότερο σημείο της 1ης σκηνής ήταν η εξιστόρηση από τον πατέρα ενός προφητικού σημαδιού που έζησε ο μικρός Γεώργιος (μετέπειτα Π.Π. Γερμανός) στη βρεφική του ηλικία. Ο άγιος όμως φορτίζει τα λόγια του με ελπίδα, τονίζοντας πως το σημάδι είναι προάγγελος της συμβολής του ήρωα στην πάταξη του τούρκικου ζυγού.
Στη 2η σκηνή εκφράστηκε η δυσπιστία μερίδας του λαού της εποχής για τον κλήρο. Αυτή κυρίως φάνηκε από την εξαιρετική ερμηνεία του ρόλου του έμπορου Αντωνίου Πελοπίδα που προσέγγισε με δυσπιστία τον επίσκοπο πλέον Γερμανό με σκοπό τη μύησή του στη Φιλική Εταιρία. Ο επίσκοπος βέβαια με ζωηρές κινήσεις και βροντερή φωνή επισήμανε την εμπιστοσύνη που πρέπει να του έχουν και τη συμβολή της Εκκλησίας στην επανάσταση. Η σκηνή κλείνει με τον όρκο μύησης στην Εταιρία. Ακολούθησε το τραγούδι «Τριπλή άνοιξη» από τη χορωδία.
Η 3η σκηνή αποτέλεσε μία από τις καλύτερες από άποψη σκηνοθεσίας. Το κοινό αντίκρισε τον Αλή Πασά στο μέγαρό του, λουσμένο στον καπνό και στη μουσική και ρουφώντας από τον ναργιλέ του. Το πρόσωπό του ενσάρκωνε την πονηριά και την ιδιοτέλεια με απώτερο στόχο την ανάδειξή του σε σουλτάνο. Ο στομφώδης και κολακευτικός λόγος του ήταν ικανός να προσελκύσει οποιονδήποτε για την εκμετάλλευσή του. Αυτό προσπάθησε να κάνει και με τον έξυπνο Έλληνα Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο, ο οποίος πήγε για να διαπραγματευθεί την υποτιθέμενη παροχή βοήθειας από Έλληνες και Ρώσους στον Αλή· στην πραγματικότητα, κατ’ εντολή του Δεσπότη, απλά “έριξε στάχτη στα μάτια” του πανούργου ηγεμόνα. Ακολούθησε το τραγούδι «Για μας παιχνίδι ο πόλεμος» από τη χορωδία.
Η ακόλουθη 4η σκηνή θεωρήθηκε άψογη ως προς την πρωτοτυπία. Η ακριβής αναπαράσταση της μάχης και νίκης των Ελλήνων και η θριαμβευτική ύψωση της σημαίας στην πλατεία Αγίου Γεωργίου της Πάτρας από τον Παλαιών Πατρών Γερμανό προσέφερε στην ατμόσφαιρα ζωντάνια, δυναμικότητα, ηρωικότητα και αμεσότητα. Το γενικευμένο αυτό κλίμα έκλεισε «πανηγυρικά» με το χορό των νικητών. Η χορωδία ακολούθως τραγούδησε το «Ελλάδα».
Ο πόνος και το παράπονο, ωστόσο, της 5ης -προτελευταίας σκηνής- ήρθε ως αντιστάθμισμα στη χαρά της προηγούμενης. Ο Δεσπότης προσπαθεί να πείσει τον πρίγκιπα Δημήτριο Υψηλάντη να υπογράψει ένα έγγραφο για τη συνέχεια του απελευθερωτικού αγώνα, με τίμημα όμως την προσωρινή απόσυρση των προνομίων του. Ο Γερμανός κάνοντας φοβερή επίκληση στο συναίσθημα και επιδεικνύοντας μεγάλη ταπείνωση πείθει τον πρίγκιπα να υπογράψει… Όμως, η έντονη διαφωνία των αξιωματικών αναβάλλει τελικά την υπογραφή… Ο Δεσπότης με λύπη και ένταση στη φωνή αποκηρύσσει στο όνομα της «Ιεράς Πατρίδος» την καταραμένη διχόνοια που έσπειρε ο φθόνος, το συμφέρον, η δίψα για εξουσία. Το τελευταίο τραγούδι της χορωδίας, «25η Μαρτίου», ακολούθησε.
Η τελευταία σκηνή είναι αυτή που κέρδισε πραγματικά το κοινό. Ο Γερμανός αποδεικνύει την απλότητά του καθώς αποσύρεται σε ένα μοναστήρι, για να προσευχηθεί για το υπόδουλο έθνος. Ξαφνικά, Έλληνες της μιας από τις αντιμαχόμενες παρατάξεις πολιτικών-στρατιωτικών, μπαίνουν μέσα ορμητικά και τον συλλαμβάνουν. Εκείνος, με ασάλευτο φρόνημα και σταθερή, βροντερή φωνή αποκήρυξε στο όνομα της Ελλάδας και πάλι τη διχόνοια και ευχήθηκε να μην καταφέρει ποτέ να χωρίσει τους Έλληνες. Και τότε οι ήρωες πάγωσαν… από τη πόρτα μπήκε ο Δημήτριος Καμπούρογλου και με συγκίνηση τόνισε το διαχρονικό μήνυμα του Γερμανού… να μη διχαστούμε ποτέ οι Έλληνες… πόσο επίκαιρο, Θεέ μου! Οι θεατές δεν αντέχουν άλλο τη συσσωρευμένη συγκίνηση, ενθουσιασμό και ανατριχίλα σε συνδυασμό με τη συγκινητικότατη μουσική… ξεσπάνε σε δυνατό χειροκρότημα, για να εκτονώσουν τον «έλεο» που έδειξαν στον ήρωα… η απόλυτη ταύτιση μαζί του επέφερε τη λύτρωση. Το θεατρικό ολοκληρώθηκε με μία ηχηρή φωνή που ακούστηκε, εκείνη του γνήσιου Έλληνα πατριώτη, που δόξαζε το Γερμανό που τόσο άδικα χάθηκε από ελληνικά χέρια.
Ακολούθησαν οι ομιλίες των πατέρων. Πρώτα, ο π. Μάρκος Τζανακάκης, έδωσε συγχαρητήρια στους συντελεστές της γιορτής και ανέλυσε τον τίτλο της γιορτής «Όταν το ράσο έγινε σημαία»… γιατί σημαία είναι όλοι οι χριστιανοί που βοήθησαν, βοηθούν και θα βοηθούν στον απελευθερωτικό αγώνα∙ μία τέτοια εθνική εορτή είναι σίγουρο πως «βγάζει» ράσα! Τέλος, ο Σεβασμιότατος μητροπολίτης Πενταπόλεως κ. Ιγνάτιος έδωσε αντίστοιχο μήνυμα.
Στο τέλος της γιορτής παρουσιάστηκαν ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί από τη ΧΦΔ. Χορέψανε ξενομπασάρη, πεντοζάλη, ζωναράδικο και τσάμικο. Οι θεατές αποθέωσαν τη λεβεντιά που ανέδειξαν αυτά τα παλικάρια, με τις φιγούρες, την άψογη εκτέλεση των βημάτων και τον ενθουσιασμό τους. Η εορτή έκλεισε με τον Εθνικό Ύμνο… η αίθουσα σείστηκε ολόκληρη.
Συνοψίζοντας, η φετινή εθνική εορτή αποτέλεσε άλλο έναν ύμνο στη δράση των αγωνιστών του ’21. Οι ομιλητές, οι ηθοποιοί, η χορωδία, οι χορευτές, τα σκηνικά, η ενδυμασία, τα εφέ, όλα εξαιρετικά και άψογα. Πώς να μη συγκινηθεί κανείς… Αλλά, κυρίως να θυμόμαστε: «Ας μην αφήσουμε τη διχόνοια και τη φιλαρχία να χωρίζουν ένα λαό, που όταν είναι ενωμένος κάνει θαύματα»!
Και του χρόνου!!! Ο Θεός και η Παναγία να σκεπάζουν, να φωτίζουν, να καθοδηγούν πάντοτε το ένδοξο έθνος μας!
Τηλαυγής
«Χαρούμενος Αγωνιστής» Λυκείου
