Ευαγγελικό ανάγνωσμα: Ιωαν. γ΄ 13-17
13 καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὢν ἐν τῷ οὐρανῷ. 14 καὶ καθὼς Μωϋσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, 15 ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. 16 οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. 17 οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ.
Δέν ἦταν πρώτη φορά πού οἱ ῾Εβραῖοι στήν ἔρημο βαρυγκομοῦσαν. Κοντά
σαράντα χρόνια ἔκαναν μήπως καί τίποτε ἄλλο; ῞Ολο γκρίνιες καί παράπονα,
ἀπαιτήσεις καί πικρά λόγια.
Καί τούτη τή φορά πού ὁ Μωυσῆς τούς ὁδήγησε ἀπό λίγο μακρύτερο
δρόμο γιά ν’ ἀποφύγουν τούς ᾿Ιδουμαίους, πάλι δυσανασχέτησαν, πάλι ἄνοιξαν τό
στόμα κι ἔχυσαν – δηλητήριο σωστό – τίς διαμαρτυρίες καί μομφές γιά τόν ἡγέτη τους,
γιά τόν ἴδιο τόν Θεό ἀκόμη. Τί φοβερό!
Γι’ αὐτό καί ἡ τιμωρία τους, πού δέν ἄργησε νά φθάσει, ἦταν ἀσυνήθιστη καί
τρομακτική. ᾿Απόλυτα δίκαιη ὅμως. Φίδια φαρμακερά ἐμφανίστηκαν ἀμέτρητα.
Τρύπωναν στίς σκηνές, ἔτρεχαν στήν ἄμμο… Καί δάγκωναν!… Θανάτωναν!… Κραυγές
πόνου καί ἀγωνίας ἀκούγονταν ἀπό παντοῦ.
–Βοήθεια!
–῞Ημαρτον, Θεέ μου!
–Μωυσῆ, πεθαίνω! Μίλησε στόν Θεό νά μᾶς σώσει, νά μᾶς λυπηθεῖ. Βοήθεια!
Κι ἀλήθεια, δέν πῆγαν χαμένες οἱ ἐπικλήσεις τους. Σέ λίγο τούς ἔδωσε οὐσιαστική
βοήθεια ὁ Μωυσῆς. Τούς ἔσωσε ἀπό τό φρικτό ἐκεῖνο θανατικό μέ τρόπο θαυμαστό.
Θά τόν ὀνομάζαμε μάλιστα αἰνιγματικό καί μυστηριώδη. Δηλαδή;
Δέ διέταξε νά ἐξαφανιστοῦν τά φίδια, ὅπως ξαφνικά εἶχαν ἔλθει, παρά μέ ὑπόδειξη
καί ἐντολή τοῦ Θεοῦ ἔφτιαξε ἕνα χάλκινο ἀπείκασμα (ἀπεικόνισμα, εἴδωλο) – μοναδική
καί παράδοξη ἐξαίρεση στήν αὐστηρή ἐντολή τοῦ Δεκαλόγου. Καί τί παρίστανε αὐτό;
Μήπως σκαντζόχοιρο ἤ πελαργό, πού, ὅπως γνωρίζουμε, ἐχθρεύονται τά φίδια καί τά
τρῶνε; ῎Οχι. Παρίστανε ἕνα… φίδι! Καί – μέ ὑπόδειξη πάντα τοῦ Θεοῦ – τό κρέμασε
ὁ Μωυσῆς ψηλά σέ ξύλο, νά ξεχωρίζει μέσα σ’ ὅλο τό στρατόπεδο, δίνοντας στούς
῾Εβραίους παραγγελία·
–Στρέψτε τό βλέμμα σας μέ πίστη στό κρεμασμένο φίδι! Μόνο πού νά τό δεῖτε, θά
σωθεῖτε!
Κι ἔτσι ἔγινε, ὥστε κανένας πιά νά μή χαθεῖ ἀπό κεῖ καί πέρα. Κι ἄς τριγυρνοῦσαν
ἀκόμη μές στά πόδια τους τά φίδια, κι ἄς δάγκωναν…
Αὐτός ὁ ἀνερμήνευτος κι αἰνιγματικός τρόπος σωτηρίας ἔπρεπε νά περάσουν χίλια
τετρακόσια χρόνια, γιά νά ἑρμηνευθεῖ. ῎Επρεπε νά φανεῖ στόν κόσμο ὁ Χριστός, μέ τή
διδασκαλία Του καί τελικά μέ τή ζωή Του νά τό ξεκαθαρίσει.
Συγκεκριμένα, ἦταν μιά νύχτα τότε πού πρώτη φορά μίλησε γι’ αὐτό, ὅταν κρυφά
Τόν εἶχε ἐπισκεφθεῖ ὁ Νικόδημος. ῎Ανθρωπος μορφωμένος, μέλος τοῦ Συνεδρίου, μά
μέ ψυχή ἁγνή καί εἰλικρινή ὁ Νικόδημος δέν ἄντεχε νά μένει ἀπαθής στήν παρουσία καί
τή διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Τό ἀποφάσισε καί τό πραγματοποίησε ἐκεῖνο τό βράδυ.
Πῆγε καί Τόν βρῆκε. Μ’ ἀπίστευτη ταπεινοσύνη – ἄρχοντας αὐτός – σάν μαθητής Τόν
ρωτοῦσε γιά τή διδασκαλία Του καί τήν ἀποστολή Του.
Καί ὁ Κύριος σέ τούτη τήν ἁγνή ψυχή ἔκρινε νά ἐμπιστευθεῖ
καί ν’ ἀποκαλύψει γιά πρώτη φορά τό μυστικό:
«Καθὼς Μωϋσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως
ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου».
Μέ ἄλλα λόγια: «Νικόδημε, θυμᾶσαι πῶς ὁ Μωυσῆς ὕψωσε
τό χάλκινο ἐκεῖνο φίδι ψηλά σέ ξύλο στήν ἔρημο, γιά νά σωθεῖ
τότε ὁ λαός; Προφητικό γεγονός καί εἰκόνα ἦταν ἐκεῖνο, γιά
τό μεγάλο θαῦμα πού τώρα θά συμβεῖ. ῎Ετσι ἀκριβῶς θά
κρεμαστεῖ καί ὁ “υἱός τοῦ ἀνθρώπου”, ᾿Εκεῖνος πού ἔγινε ἄνθρωπος ἀληθινός, γιά
νά ἐκπροσωπήσει καί νά σώσει τήν ἀνθρωπότητα ἀπ’ τό θανατερό φαρμάκι τῆς
ἁμαρτίας».
Κι ἀληθινά, τί θαυμαστές ἀντιστοιχίες! Σέ ξύλο καρφωμένο ὑψώθηκε ψηλά
τό χάλκινο ἐκεῖνο φίδι· στό Τίμιο Ξύλο τοῦ Σταυροῦ ὑψώθηκε κρεμασμένος κι ὁ
Λυτρωτής. Παράδοξο τό φαινόμενο ἐκεῖ. Πῶς ἕνα ἀποκρουστικό σύμβολο νά σώζει,
νά διασφαλίζει τή ζωή! ᾿Απίστευτο τό γεγονός κι ἐδῶ. Πῶς ἕνας ᾿Εσταυρωμένος πού
μοιάζει μέ κατάδικος, ἀθωώνει. ῞Ενας Νεκρός ζωοποιεῖ.
᾿Αλλά καί κάτι ἀκόμη. Τό σπουδαιότερο. ᾿Εκεῖ δέν ἐπρόκειτο γιά φίδι ἀληθινό πού τό
σκότωσαν καί τό κρέμασαν στό ξύλο. Μολονότι θά ἦταν πολύ ἁπλούστερο κάτι τέτοιο,
ὁ Θεός διέταξε νά κατασκευαστεῖ ὁμοίωμα φιδιοῦ. Πού ἦταν, κι ὅμως δέν ἦταν φίδι. Κι
ὁ Κύριος πάνω στό Σταυρό ὅλες τίς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου φορτωμένος ὑπέφερε γιά
χάρη μας. Παραμένοντας ὡστόσο ἀπόλυτα ἀθῶος, ἀναμάρτητος, ἄπειρα ῞Αγιος.
Αὐτές οἱ σκέψεις δίχως ἄλλο φώτισαν τήν ψυχή τοῦ Νικοδήμου ἀργότερα, ἐκεῖνο
τό κρίσιμο δειλινό τῆς Μ. Παρασκευῆς, καί εἶδε μέσα στά πένθιμα σκηνικά, εἶδε τό
μεγαλεῖο τοῦ Κυρίου. ῎Εμεινε πιστός. ῎Εσκυψε καί προσκύνησε τό ζωηφόρο Σῶμα.
῾Υπηρέτησε μέ δέος καί ἄπειρο σεβασμό τήν ᾿Αποκαθήλωση καί τήν ῾Αγία Ταφή, πού
θά ἔφερνε τήν ᾿Ανάσταση στόν κόσμο.
Κι ἐμεῖς, ὅταν θά προσκυνήσουμε στούς Ναούς τόν Τίμιο Σταυρό καί θά πάρουμε
τό κλωνάρι τοῦ βασιλικοῦ ἀπ’ τά σεβάσμια χέρια τοῦ ἱερέως, ἄς μήν προσπεράσουμε
βιαστικά τό γεγονός.
Καθώς θά φθάσουμε στό σπίτι καί θ’ ἀποθέσουμε τό βασιλικό στό εἰκονοστάσι,ἄς παραμείνουμε λίγες στιγμές σέ σιωπηλή γαλήνη ν’ ἀτενίσουμε ἐκστατικά τόν᾿Εσταυρωμένο, δυό σκέψεις κατανυκτικές νά ἀφουγκραστοῦμε, μιά προσευχή θερμή, δική μας νά Τοῦ ἀπευθύνουμε.
Ναί, δέν εἶναι μιά ἁπλή συγκινητική ἱστορία ἤ μιά συμπαθητική ζωγραφιά ὁ Κύριος
πάνω στό Σταυρό. Εἶναι Μυστήριο Μέγα. ᾿Απροσμέτρητα βαθύ.
Συγκλονιστικό. ᾿Από τά βάθη τῶν αἰώνων προφητευμένο καί ἀναμενόμενο. Εἶναι
ὁ Θεάνθρωπος, πού γίνεται κατάρα, ὥστε νά κερδίσει ὁ ξεπεσμένος ἄνθρωπος τήν
εὐλογία. Νά λυτρωθεῖ ἀπ’ τή θανατερή ἁρπάγη τῆς ἁμαρτίας.
Καί τί! Μόνο ἕνα βλέμμα μας – ὅπως τότε – προϋποθέτει, μέ πίστη ὅμως καί ἀπόλυτη
προσήλωση σέ Κεῖνον, μόνο ἕνα ψέλλισμα, ἕνα «ἥμαρτον» κάτω ἀπ’ τό πετραχήλι τοῦ
πνευματικοῦ. Κι ἡ νομοτέλεια τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου ἀνατρέπεται. Πρόσωπα,
πράγματα, λόγια καί γεγονότα ἀναχωνεύονται, καταλύονται μέσα σέ κοσμογονικές
μεταλλαγές. Γιά ν’ ἀπομείνει τελικά ἡ διάφανη ἀνταύγεια τῆς ζωῆς καί τῆς εἰρήνης.
Πῶς, λοιπόν, νά μήν προσκυνοῦμε κατανυκτικά, εὐλαβικά, μέ πόθο τόν
᾿Εσταυρωμένο καί τόν Τίμιο Σταυρό Του; Πῶς νά μήν Τόν ἔχουμε στέρεα, ὄμορφα,
φανερά ἀναρτημένο πάνω ἀπ’ τό κρεβάτι μας, ἀπέναντι ἀπ’ τό γραφεῖο, στόν ἴδιο τό
λαιμό μας καί στό στῆθος μας κρεμασμένο;
Σέμνωμα, καμάρι κι εὐλογία μας εἶναι ὁ ᾿Εσταυρωμένος!
