Σε λίγες ημέρες θα γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα, τη Μητρόπολη των εορτών! Όλοι μαζί θα προσκυνήσουμε το Θεό μας που γίνεται άνθρωπος για εμάς! Γνωρίστε τους συμβολισμούς της εικόνας της Θείας Γεννήσεως και βρεθείτε μπροστά στη φάτνη διαβάζοντας την ιστορία του μικρού Κίμωνα.
Ευχόμαστε όλα να μας βοηθήσουν να ζήσουμε τα αγιότερα Χριστούγεννα της ζωής μας! Ας εναποθέσουμε στα πόδια του Θείου Βρέφους αυτή την προσδοκία, αλλά και κάθε πόθο και ελπίδα μας.
Σε λίγες μέρες θα προσκυνήσουμε την εικόνα της Γεννήσεως που ανταποκρίνεται πλήρως στο κάλεσμα της ψαλμωδίας «Δεῦτε ἴδωμεν πίστοι, ποῦ ἐγεννήθῃ ὁ Χριστός». Η ορθόδοξη αγιογραφία διαμορφώθηκε έτσι ώστε να παρουσιάζει την θεολογία του Μυστηρίου της Σαρκώσεως του Κυρίου μας.
**************
*************************
Το βουνό, το σπήλαιο, η φάτνη, τα ζώα, συνυπάρχουν με το χρυσό κάμπο που είναι ο πνευματικός χώρος του ουρανού. Έτσι αμέσως παρουσιάζεται η σύνθεση του γήινου και του ουρανίου, του ανθρώπινου και του θείου.
Όλες οι μορφές, ακόμα και οι λεπτομέρειες της εικόνας έχουν ειδικό νόημα και συμβολισμό. Ας προσπαθήσουμε λίγο να τις πλησιάσουμε.
***************************************
Η Γέννηση τοποθετείται μέσα σε σπήλαιο σύμφωνα με την Παράδοση της Εκκλησίας μας. Το σκούρο χρώμα του συμβολίζει τον Άδη που θα φωτίσει ο Χριστός με την Ανάστασή Του. Συμβολίζει όμως και την σκοτεινιά που είχε ο κόσμος και την οποία ήρθε να φωτίσει το Θείο Βρέφος.
***************************************
Ο Χριστός εικονίζεται σπαργανωμένος, καθώς το λέει σαφώς το Ευαγγέλιο «καί ἐσπαργάνωσεν αὐτόν».Το φασκιωμένο βρέφος μας θυμίζει μορφές νεκρών όπως του Λαζάρου, δίνοντάς μας άλλη μια νύξη ότι ο Κύριος γίνεται άνθρωπος για να θυσιαστεί για την σωτηρία μας.
***************************************
Η θέση της Παναγίας είναι κεντρική στην εικόνα, δείχνοντας έτσι τον ρόλο της.
Εικονίζεται σε άμεση σχέση με το Θείο Βρέφος, αλλά διατηρεί και κάποια απόσταση από αυτό,
φανερώνοντας ότι έχει επίγνωση της θεότητάς Του.
***************************************
Μέσα στο σπήλαιο δεν υπάρχει άλλο πρόσωπο εκτός από την Μητέρα και το Βρέφος. Ωστόσο, παρουσιάζονται και δύο ζώα, ένα βόδι και ένα ονάριο (γαϊδουράκι) για να καυτηριάσουν την αποστασία του ευλογημένου λαού του Ισραήλ που άφησε τον Θεό του να γεννηθεί σε μια φάτνη.
***************************************
Ο Ιωσήφ κάθεται έξω και κάπως απόμακρα από το σπήλαιο. Με αυτόν τον τρόπο διατρανώνει η ορθόδοξη αγιογραφία το δόγμα της Εκκλησίας μας ότι δεν έχει καμία ανάμειξη στην γέννηση του Κυρίου. Ο Ιωσηφ κάθεται συλλογισμένος.
***************************************
Σε μερικές εικόνες μπροστά στον Ιωσήφ στέκεται και συνομιλεί ένας τσοπάνος, συνήθως γέρος και κακόμορφος. Δηλώνει τον Διάβολο που τον πειράζει και του υποβάλλει αμφιβολίες για το Μυστήριο. Η συλλογισμένη καί συνεσταλμένη στάση του δείχνει άνθρωπο που βρέθηκε σε γεγονότα επάνω από τιίς δυνάμεις του, αλλά που δεν του λείπει η αγαθή προαίρεση. Γι᾿ αυτό και την Μαρία δεν θα την διώξει κρυφά, όπως προς στιγμή σκέφθηκε, αλλά θα σταθεί δίπλα στη Μητέρα και το Παιδίον σαν προστάτης. Ετσι η αμφιβολία του Ιωσήφ γίνεται στήριγμα γι᾿ αυτούς που δοκιμάζονται από λογισμούς αμφιβολίας και δυσπιστίας.
***************************************
Οι ποιμένες, ανοιχτόκαρδοι, καλοκάγαθοι, ειρηνικοί άνθρωποι δέχονται με κατάπληξη, αλλά και χαρά το μήνυμα του ερχομού του Μεσσία, αντιπροσωπεύοντας την αγαθή μερίδα των ανθρώπων που ακούν το καλό άγγελμα της σωτηρίας και το δέχονται.
**********
*****************************
Οι Μάγοι είναι οι σοφοί και διαβασμένοι, που όμως η γνώση τους δεν στέκει εμπόδιο στην προσκύνηση του σαρκωθέντος Λόγου. Με τις λαμπρές και παράξενες στολές τους, άλλοτε πεζοί και άλλοτε έφιπποι εικονίζονται συχνά σε δύο ή τρεις διαδοχικές σκηνές. Αντιπροσωπεύουν τους ανά τους αιώνες αναζητητές της αλήθειας που φτάνουν κάποτε με ταπείνωση στην απλότητα της Φάτνης για να καταθέσουν τα δώρα του πνευματικού τους μόχθου και να χαρούν μαζί με τους ποιμένες. Ακόμη οι μάγοι εικονίζονται με διαφορετική ηλικία για να υποδηλωθεί ότι ο Χριστός φωτίζει όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας.
**************************************
Οι Άγγελοι ολόσωμοι, ευγενικοί και μεγαλόπρεποι, ντυμένοι μέ τα αρχαία ενδύματά τους (ιμάτιο και χιτώνα) σε στάσεις και κινήσεις που δείχνουν τον σεβασμό στο Βρέφος, αναγγέλουν στους ποιμένες το μέγα γεγονός της Θείας Ενανθρωπίσεως και ψάλλουν «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ».
*****
*********************************
Από τον ουρανό εξέρχεται μια ακτίνα και καταλήγει στο σπήλαιο πάνω από το Βρέφος. Η ακτίνα αυτή σημαίνει την μία ουσία του Θεού αλλά χωρίζεται σε τρεις λάμψεις, για να προσδιορίσει τη συμμετοχή των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος στην Θεία Οικονομία της σωτηρίας του ανθρώπου.
Η ορθόδοξη εικόνα τη Γεννήσεως δίνει μορφή στην διδασκαλία της Εκκλησίας κρατώντας όλο το θεολογικό βάθος της. Με την ταυτόχρονη αναπαράσταση γεγονότων που διαφέρουν μεταξύ τους χρονικά οδηγεί τον πιστό στην κατανόηση του Μυστήριου ως γεγονότος ιστορικού αλλά και μυστηριακού, έξω από τον χρόνο. Γιατί ο Χριστός που γεννήθηκε την συγκεκριμένη χρονική στιγμη «ὄτε ἤλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου», δεν έπαυσε να είναι ο «πρό αἰῶνων ὑπάρχων» άχρονος Υιός του Θεού.
(Διασκευή από το άρθρο του Ν. Ζία «Η Εικόνα της Γεννήσεως»)
**************************************
Χριστούγεννα! Σκιρτούν οι ανθρώπινες καρδιές, ψάλλουν χαρμόσυνα τα χείλη, ευχές εγκάρδιες αντιλαλούν και οι καμπάνες χαρούμενα αντηχούν «Χριστός γεννᾶται!» Ο Θεός γίνεται άνθρωπος! Έρχεται να συναντήσει τον άνθρωπο! Τον άνθρωπο του 2010 μ. Χ.! Εσένα και εμένα!
Θα βρει όμως πόρτες ανοιχτές; Θα βρει ζεστή γωνιά για να αναπαυτεί;
Δεν ζητάει χώρο στο σπίτι. Ζητάει ευρύχωρες καρδιές. Καρδιές φλογερές από πίστη, καθαρές, ευωδιαστές από καλoσύνη, γεμάτες αγάπη, ολοφώτεινες, λουσμένες στο θείο Φως του λόγου Του.
Άραγε θα βρει και στη δική μας την καρδιά κατάλυμα;Ας ετοιμαστούμε. Τον τρόπο τον ξέρουμε. Η Εκκλησία μας με το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολόγησης μάς καλεί να καθαρίσουμε και να στολίσουμε τη φάτνη της καρδιάς μας. Και έτσι, στη χριστουγεννιάτικη θεία Λειτουργία να Τον προσκυνήσουμε σαν τους μάγους και τους ποιμένες και να Τον πάρουμε μέσα μας με το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.
Χριστούγεννα!Μεγάλη γιορτή αγάπης, χαράς και ειρήνης! Το νεογέννητο θείο βρέφος έρχεται και φέτος στη γη μας!
«Χριστέ μου, που γεννήθηκες πτωχό παιδί μέσα στην κρύα φάτνη,
άπλωσε τα χέρια Σου και σκόρπισε:
Στη γη την ευλογία Σου.
Στην ανθρωπότητα την ειρήνη Σου.
Στους αμαρτωλούς το έλεός Σου.
Στους πονεμένους την παρηγοριά Σου.
Στους φτωχούς την προστασία Σου.
Στους αιχμαλώτους τη λύτρωσή Σου.
Στους απελπισμένους την ελπίδα Σου.
Στους απίστους την πίστη Σου.
Στους διώκτες Σου τη μετάνοια.
Στους πιστούς Σου την αγάπη Σου.
Στους εκλεκτούς Σου την ταπείνωσή Σου.
Σε όλους μας τη θεία μακροθυμία Σου.
Ναι, Κύριε και Θεέ μας, τώρα με τη Γέννησή Σου, κάνε στον καθένα μας αυτή τη χάρη, για να μπορούμε να στεκόμαστε μπροστά Σου και να Σε δοξάζουμε σαν παιδιά δικά Σου. Αμήν.»
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!!!
