Ερώτηση που λάβαμε: 

Ποια είναι η άποψη της Εκκλησίας για τον χορτοφαγισμό; (vegetarianism)

Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:

Τι είναι η χορτοφαγία;

Η χορτοφαγία είναι η μορφή διατροφής που αποκλείει την κατανάλωση κρέατος, πουλερικών, ψαριών και θαλασσινών. Υπάρχουν δύο ομάδες ανθρώπων που ακολουθούν αυτή τη διατροφή και μεταξύ τους έχουν κάποιες διαφορές. Οι vegetarians, οι οποίοι δεν τρέφονται με κρέας ή ψάρια, αλλά όμως καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, κάποιοι και αυγά. Όσοι επιλέγουν τον τρόπο αυτής της διατροφής κινούνται συνήθως, από την επιλογή ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής. Η άλλη ομάδα είναι οι vegans, οι οποίοι όχι μόνο δεν τρώνε κρέας ή ψάρια, αλλά δεν τρώνε και κανένα ζωικό προϊόν όπως γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά ή προϊόντα που προέρχονται από την εργασία των ζώων όπως το μέλι. Όσοι επιλέγουν τον πιο αυστηρό τρόπο διατροφής, είναι όσοι αντιτίθενται στην οποιαδήποτε εκμετάλλευση των ζώων.

Γιατί κάποιοι επιλέγουν τη χορτοφαγία;

Μερικοί συνάνθρωποί μας από απλή ιδιορρυθμία, χωρίς κάποια θρησκευτική δέσμευση.

Άλλοι αποκλειστικά και μόνο για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, για να μην βλαβεί η υγεία τους. Εδώ χρειάζονται να αναρωτηθούμε. έχουν προχωρήσει σε αυτή την απόφαση έπειτα από συμβουλή γιατρού ή έπειτα από μια προσωπικά αποκλειστική τους απόφαση, που μπορεί ενδεχομένως να αποβεί βλαβερή για την υγεία τους; Το πιο ασφαλές και ενδεικνυόμενο, για να προχωρήσει ένα άτομο σε μια τέτοια απόφαση, είναι να ζητήσει τη γνώμη γιατρού.

Υπάρχει όμως και το ενδεχόμενο άτομα που καταφεύγουν στην επιλογή τέτοιας διατροφής, να έχουν πανθεϊστικές αντιλήψεις. Π.χ. στις ανατολικές θρησκείες οι άνθρωποι απέχουν από το κρέας στηριζόμενοι σε ιδεοληψίες ή πανθεϊστικές αντιλήψεις. Οι άνθρωποι αυτοί εξομοιώνουν τα ζώα με τον άνθρωπο. Μπορεί να τα θεοποιούν ή να τα θεωρούν ιερά (π.χ. στην Ινδία η ιερή αγελάδα). Άλλοι πιστεύουν πως στα ζώα ενυπάρχει η ψυχή κάποιου άλλου ανθρώπου (μετενσάρκωση). Γι’ αυτό και δε δέχονται τη σφαγή και την εκμετάλλευση των ζώων.Κάποιοι άνθρωποι στηρίζονται σε αυτές τις αντιλήψεις και εξυψώνουν τα ζώα με τον άνθρωπο, υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ζώων, γι’ αυτό και δεν τρώνε κρέας ή ψάρια, ούτε ζωικά προϊόντα, αλλά ούτε και προϊόντα που προέρχονται από την εργασία των ζώων.

Οι συνέπειες είναι ποικίλες εφόσον φτάνουν να θεοποιούν τα ζώα ή να τα θεωρούν ίσα με τον άνθρωπο ή να τα αγαπούν παθολογικά. Αντιμετωπίζουν με ενδιαφέρον τα ζώα, όχι όμως τον άνθρωπο. Υπερασπίζονται τα ζώα, όχι όμως τον άνθρωπο. Αν σφαγιαστεί ένα ζώο επαναστατούν, αν όμως δολοφονηθεί ένας άνθρωπος αδιαφορούν.

Τι κάνουμε εμείς οι Ορθόδοξοι;

Οι Ορθόδοξοι μπορούμε να συμπεριλάβουμε στη διατροφή μας κρέας, πουλερικά και ψάρια, και όσα προϊόντα παράγονται από αυτά.

Στην Παλαιά Διαθήκη, ο μωσαϊκός νόμος απαγόρευε στους οι Ισραηλίτες να τρώνε από όλα τα ζώα. Μερικά από τα ζώα θεωρούνταν ακάθαρτα.

Ο πιστός χριστιανός δε δεσμεύεται πια από τις τυπικές διατάξεις που ίσχυαν για τους Ισραηλίτες.

Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται ένα όραμα που είδε ο απόστολος Πέτρος, στο οποίο ακούστηκε η φωνή του Θεού να του λέει να σφάξει και να φάει από τα ζώα που υπήρχαν μέσα σε ένα είδος σεντονιού. Μάλιστα ο Θεός διαβεβαίωσε τον Απόστολο «Αὐτά πού ὁ Θεός κατεβάζει ἀπό τόν οὐρανό μέσα στό σεντόνι τά ἔχει κάνει καθαρά. Ἐσύ λοιπόν μήν τά θεωρεῖς ἀκάθαρτα καί μολυσμένα. (Πραξ. ι΄ 13-15)». Ο Θεός του ξεκαθάριζε ότι δεν έπρεπε ο απόστολος Πέτρος (και οι ιουδαιοχριστιανοί), να θεωρούν όπως πριν τα ζώα ως ακάθαρτα.

Ο ίδιος ο Χριστός όταν ήταν στη γη έτρωγε και κρέας και ψάρι. Κρέας αφού εόρταζε το Ιουδαϊκό Πάσχα, το οποίο περιλάμβανε και τον πασχάλιο αμνό. Στο Ευαγγέλιο επίσης αναφέρεται ότι ο Χριστός μετά την Ανάστασή Του ζήτησε από τους μαθητές Του και έφαγε ψάρι και κηρήθρα (Λκ. κδ΄ 41-43).

Ακόμη ο απόστολος Παύλος γράφει προς τον μαθητή του Τιμόθεο «πᾶν κτίσμα τοῦ Θεοῦ καλόν, καί οὐδέν ἀπόβλητον μετά εὐχαριστίας λαμβανόμενον (Τιμ. Α΄ δ΄ 4)». Είναι πλάνη να αποφεύγει κανείς μερικά φαγητά ως δήθεν ακάθαρτα. Διότι καθετί που έκανε ο Θεός είναι καλό, και τίποτε δεν πρέπει να πετάμε ως ακάθαρτο και απορριπτέο, αρκεί να το χρησιμοποιούμε με ευγνωμοσύνη και ευχαριστία προς τον Θεό που μας το έδωσε. Επομένως γίνεται ξεκάθαρο ότι μας επιτρέπεται να τρώμε από όλες τις τροφές.

Βέβαια επειδή η Εκκλησία μας θέλει να μας βοηθήσει να μην κολλάμε στα υλικά αγαθά και να μην γινόμαστε δούλοι παθών όπως η λαιμαργία, γι’ αυτό έχει θεσπίσει περιόδους νηστείας κατά τις οποίες απέχουμε από τροφές ζωικής προέλευσης. Πιο αυστηρή νηστεία ακολουθούν οι μοναχοί, οι οποίοι ειδικά στο Άγιο Όρος δεν τρώνε κρέας, όχι όμως επειδή το αποστρέφονται ή επειδή έχουν λανθασμένες αντιλήψεις γι’ αυτό, αλλά για περισσότερη άσκηση, σαν ένα αγώνισμα που το κάνουν για την αγάπη του Χριστού.