Ερώτηση που λάβαμε:

Ένας ορθόδοξος μπορεί να έχει φίλο έναν που δεν πιστεύει ή έναν που δεν θέλει να αγωνιστεί; Όταν λέμε φίλο εννοούμε την ακριβή έννοια της λέξεως.

Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:

Ας ξεκινήσουμε με το τι είναι φιλία και σε ποιες βάσεις στηρίζεται. H φιλία είναι μια σχέση με άλλα άτομα με τα οποία μας συνδέουν κοινά σημεία και μάλιστα είναι δυναμική καθώς συνεχώς εξελίσσεται.

Μπορεί να ξεκινήσει από απλή παρέα στο σχολείο, να προχωρήσει στο να περνάμε πολλές ώρες μαζί στα παιχνίδια και βόλτες και τέλος να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης ώστε να μοιραζόμαστε ανησυχίες και προβληματισμούς.

Και αντίστοιχα το άλλο άτομο εξελίσσεται από γνωστός σε φίλος, πολύ καλός φίλος και τέλος έμπιστος και αδελφικός φίλος.

Οι αρχές στις οποίες στηρίζεται είναι: εμπιστοσύνη, σεβασμός, αγάπη.

Οι αρχές αυτές παρότι φαίνονται αυτονόητες και θεωρούμε σχεδόν δεδομένο ότι τηρούνται και στις δικές μας φιλίες,  συχνά καταπατούνται. Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

– Νηστεύω, πηγαίνω κάθε Κυριακή στην Εκκλησία και το κατηχητικό και οι φίλοι μου με κοροϊδεύουν, με ειρωνεύονται και μου προτείνουν να ξεκόψω. Με αυτή τη συμπεριφορά μού δείχνουν ότι δεν σέβονται τις επιλογές μου.

-Μου προτείνουν συνήθειες και πράγματα επιβλαβή ή ανήθικα (τσιγάρο, ποτό, άσεμνα πράγματα κλπ ). Έτσι μου δείχνουν ότι δε με αγαπούν γιατί δεν θέλουν  να με προστατέψουν αλλά αντίθετα να με παρασύρουν προσπαθώντας έτσι ίσως να δικαιολογήσουν και τις δικές τους πράξεις («έλα μωρέ, μια φορά μόνο…», «όλοι το κάνουν αυτό, σιγά…»)

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται εάν ο φίλος μας ανήκει σε μια αθεϊστική οργάνωση ή άλλη θρησκεία την οποία υποστηρίζει ενεργά καθώς μπορεί να μας οδηγήσει σιγά σιγά μακριά από το Θεό.

Ένα ακόμα στοιχείο που πρέπει να προσέξουμε είναι μήπως με τη στάση μας ενθαρρύνουμε τους φίλους μας να διατηρούν κάποιες άσχημες συνήθειες και πράξεις ενώ θα μπορούσαμε με την απομάκρυνσή μας να δηλώσουμε ότι είμαστε αντίθετοι απέναντι σε αυτές.

Ένα παράδειγμα κακής φιλίας παρουσιάζεται τη Μεγάλη Εβδομάδα και αναφέρεται στον Πιλάτο[1].

Ο Πιλάτος (που ήταν ειδωλολάτρης) παρότι ήταν αντίθετος με τη καταδίκη σε θάνατο του Χριστού και προσπαθούσε αρχικά να τον ελευθερώσει, ο φόβος ότι θα χάσει τη φιλία με τον Καίσαρα και ό,τι αυτή του εξασφάλιζε, τον οδηγεί να πράξει αντίθετα προς την αρχική του θέληση και παρασύρεται.

Επομένως την απάντηση της απορίας θα τη βρούμε εάν ρωτήσουμε τον εαυτό μας το εξής:  “  Όταν βρίσκομαι με τους φίλους μου, μπορώ να αγωνίζομαι και να ζω σύμφωνα με την  ορθόδοξη πίστη και έχοντας πάντα στην πρώτη θέση της ψυχής μου το Θεό, πάνω από οποιοδήποτε «κολλητό»; ”

Εάν η απάντηση είναι θετική να προσευχόμαστε για τους φίλους μας και να παρακαλούμε το Θεό να τους φωτίσει να Τον γνωρίσουν αλλά και εμείς με το παράδειγμά μας να τους εμπνέουμε την Ορθόδοξη πίστη, ακολουθώντας αυτό που λέει ο Χριστός στην Αγία Γραφή:  Ἔτσι σάν λυχνάρι πού εἶναι σωστά τοποθετημένο ἄς λάμψει τό φῶς τῆς ἀρετῆς σας μπροστά στούς ἀνθρώπους· γιά νά δοῦν τά καλά σας ἔργα καί νά δοξάσουν γιά τά ἐνάρετα καί ἅγια παιδιά του τόν Πατέρα σας, ὁ ὁποῖος εἶναι βέβαια παρών παντοῦ, ἀλλά κυρίως φανερώνει τήν παρουσία του στούς οὐρανούς (Ματθ. ε΄ 16).

Εάν η απάντηση είναι αρνητική, είναι καλύτερο να κρατήσουμε κάποιες αποστάσεις και να παρακαλέσουμε το Θεό να μας φανερώσει καλούς φίλους.  Και να είμαστε βέβαιοι ότι ο Θεός θα ανταποκριθεί στο αίτημά μας: Κι ὅλα ὅσα ζητήσετε στήν προσευχή σας μέ πίστη στή δύναμη τοῦ Θεοῦ, θά τά λάβετε (Ματθ. κα΄ 22).

Τέλος, σε κάθε περίπτωση είναι ένα θέμα στο οποίο θα μπορούσαμε να συμβουλευτούμε και τον πνευματικό μας πατέρα που γνωρίζει τον χαρακτήρα μας και μπορεί να μας καθοδηγήσει  πιο συγκεκριμένα.

[1] ἐκ τούτου ἐζήτει ὁ Πιλᾶτος ἀπολῦσαι αὐτόν· οἱ δὲ ᾿Ιουδαῖοι ἔκραζον λέγοντες· ἐὰν τοῦτον ἀπολύσῃς, οὐκ εἶ φίλος τοῦ Καίσαρος (Κατά Ἰωάννην, κεφ. ιθ’ στιχ. 12): Ἡ ἀπάντηση αὐτή τοῦ Ἰησοῦ κατέπληξε καί ἀναστάτωσε τόν Πιλάτο, καί γι’ αὐτό ἐπεδίωκε μέ μεγαλύτερη τώρα ἐπιμονή νά τόν ἐλευθερώσει. Οἱ Ἰουδαῖοι ὅμως φώναζαν δυνατά καί ἔλεγαν: Ἐάν τόν ἀφήσεις ἐλεύθερο, δέν εἶσαι φίλος τοῦ Καίσαρα. Ὅποιος κάνει τόν ἑαυτό του βασιλιά ἀντιτίθεται καί ἐπαναστατεῖ ἐναντίον τοῦ Καίσαρα.